AZERBAYCAN`DAN ÜNLÜ GAZETECİ-YAZAR RAFİQ ODAY RÖPORTAJI

Az?rbaycan Yazarlar  Birlliğinin  ve  Az?rbaycan Jurnalistler (Muhabirler )Birliği üyesi olan ve 2003-yılında  Az?rbaycan Jurnalistl?r (Muhabirler)Birliği  Sumqayıt şehri  teşkilatı  başkanı seçilen Ünlü Azerbaycan Gazetecisi ve Yazarı Rafiq ODAY ile ARTUKLU HABER Kültür ve Sanat Sorumlusu Hülya Aslan tarafından gerçekleştirilen Röportajı yayınlıyoruz.

 

Rafiq ODAY: ‘’Genç yazarlara destek olmaktan memnunluk duyuyorum.

’’ Yazarımız hakkında bilgiler Rafiq ODAY ( Bayramov Rafiq Hüseyn oğlu) 23 Eylül 1960-cı ild? Naxçıvan MR Ş?rur rayonunun Ş?hriyar kentinde doğmuş.. 1983-1988-ci ill?rd? Naxçıvan Dövl?t Universitetinin filologiya fakültesinde tahsil görmüştür. Az?rbaycan Yazıçılar v? Jurnalistl?r Birlikl?rinin üyesidir..Az?rbaycan Jurnalistl?r Birliyinin Sumqayıt ş?h?r t?şkilatının s?dridir.”Muhteşem Azerbaycan ” gazetesinin imtiyaz sahibi ve baş redaktorudur. ”Ziyalı Ocağı” İctimai Birliyinin elektron orqanı Az?rbaycanın Medeniyet ve Edebiyat Portalının Matbuat Xidm?tinin Rehberidir.”Qızıl q?l?m”, “H?s?n b?y Z?rdabi”, “Qafqaz-Media” mükafatlarının sahibidir..”Çağdaş Az?rbaycan Edebiyatının inkişafına destek ”, “Çağdaş Türkiye Edebiyatının inkişafına d?st?k” layih?l?rini m?tbu orqanının sayfalarında hayata geçiren ilk Azerbaycan’lı şairdir. - Rafiq mü?llim: edebi-bedii yaradıcılığa hangi yılda hangi yazı ile başladınız? -?d?bi-b?dii yaradıcılığa 1972’de “İşıqlı yol” Gazetesinde yayınlanan makalem ile başladım. - Dövri m?tbuat sahifelerinde yayınlanan ilk matbuu eseriniz hangisidir? -Dövri m?tbuat s?hif?l?rind? yayınlanan ilk şiirim “V?t?n g?z” adlı ve 1983-yılında “Ş?rq qapısı” q?zetesinde yayınlandı.

işte Sayın Rafıq ODAY Röportajının Orjinali:

Rafiq ODAY: “G?nc yazarlara d?st?k olmaqdan m?mnunluq hissi keçirir?m”.
Müsahibimiz haqqında bilgil?r
Rafiq ODAY ( Bayramov Rafiq Hüseyn oğlu) 23 iyul 1960-cı ild? Naxçıvan MR Ş?rur rayonunun Ş?hriyar k?ndind? anadan olub. 1983-1988-ci ill?rd? Naxçıvan Dövl?t Universitetinin filologiya fakült?sind? t?hsil almışdır. Az?rbaycan Yazıçılar v? Jurnalistl?r Birlikl?rinin üzvüdür.Az?rbaycan Jurnalistl?r Birliyinin Sumqayıt ş?h?r t?şkilatının s?dridir.”Möht?ş?m Az?rbaycan” q?zetinin t?sisçisi v? baş redaktorudur.”Ziyalı Ocağı” İctimai Birliyinin elektron orqanı Az?rbaycanın M?d?niyy?t v? ?d?biyyat Portalının M?tbuat Xidm?tinin R?hb?ridir.”Qızıl q?l?m”, “H?s?n b?y Z?rdabi”, “Qafqaz-Media” mükafatları laureatıdır.”Çağdaş Az?rbaycan ?d?biyyatının inkişafına d?st?k”, “Çağdaş Türkiy? ?d?biyyatının inkişafına d?st?k” layih?l?rini m?tbu orqanının s?hif?l?rind? h?yata keçir?n ilk AZ?RBAYCANLI ŞAİRDİR.
1. Rafiq mü?llim, ?d?bi-b?dii yaradıcılığa neç?nci ild? hansı yazı il? başlamısınız?
?d?bi-b?dii yaradıcılığa 1972-ci ild? “İşıqlı yol” q?zetind? d?rc olunan m?qal? il? başlamışam.
2. Dövri m?tbuat s?hif?l?rind? d?rc olunan ilk m?tbu ?s?riniz hansıdır?
Dövri m?tbuat s?hif?l?rind? d?rc olunan ilk şeirim “V?t?n g?z” adlanır v? 1983-cü ild? “Ş?rq qapısı” q?zetind? d?rc olunub.
3. İlk kitabınız neç?nci ild? harada d?rc olunub v? nec? adlanır?
İlk kitabım 1989-cu ild? “Yazıçı” n?şriyyatı t?r?find?n d?rc olunan “Bir yol başlamışam” adlanır.O zamanlar “Yazıçı” n?şriyyatında baş redaktor Xalq şairi Sabir Rüst?mxanlı idi.Kitabım müzakir?y? verildikd?n sonar dövl?t hesabına d?rc olundu.Kitabın redaktoru İslam Türkaydır.
4.R?hb?rlik etdiyiniz Az?rbaycan Jurnalistl?r Birliyinin Sumqayıt ş?h?r t?şkilatının yaranıb f?aliyy?t göst?rm?sind? ?sas m?qs?d v? qarşıda duran v?zif?l?r n?d?n ibar?tdir?
On ildir ki, Az?rbaycan Jurnalistl?r Birliyinin Sumqayıt ş?h?r t?şkilatının s?driy?m.Altmışdan yuxarı üzvümüz var.Az?rbaycan Jurnalistl?r Birliyinin Sumqayıt ş?h?r t?şkilatının üzvl?ri il? işimizi qururuq.M?qs?d Jurnalistikanın inkişafına d?st?k olmaq, q?l?min müq?dd?sliyini qorumaqdır.
5.“Möht?ş?m Az?rbaycani” q?zeti haqqında oxucularımıza m?lumat ver?
bil?rsinizmi?
“Möht?ş?m Az?rbaycan” q?zeti 2005-ci ild? Az?rbaycan Respublikası ?dliyy? Nazirliyind? qeydiyyata alınmışdır.”Möht?ş?m Az?rbaycan” q?zeti ayda bir d?f? 16 s?hif? olmaqla 1000 tirajla d?rc olunur. Mü?llifl?rin mövqeyi il? redaksiyanın mövqeyi uyğun g?lm?y? bil?r.Yazılardakı cavabdehlik mü?llifin üz?rind?dir.”Möht?ş?m Az?rbaycan” q?zetinin s?hif?l?rind? d?rc olunan yazılar yalnız Az?rbaycanda d?rc olunub ictimaiyy?tin n?z?rin? çatdırılmaqla kifay?tl?nmir.Eyni zamanda m?tbu orqanın s?hif?l?rind? d?rc olunan yazılar m?tbu orqanın elektron orqanına da ?lav? olunur.Az?rbaycan Respublikasından başqa, Türkiy? Cümhuriyy?tin?-Türkiy? Yazarlar Birliğine, İLESAM,Tokat Şairler ve Yazarlar Derneğine, Yıldırım Beyazid Universitetin?, Ankara ş?h?rind? f?aliyy?t göst?r?n Selcuq Universitetin? gönd?rilir.Az?rbaycan türkc?sind?n Türkiy? türkc?sin? t?rcüm? olunan şeirl?r, m?qal?l?r v? s. nümun?l?r d? d?rc olunur.
6.Çağdaş Az?rbaycan ?d?biyyatında g?nc yazar kimi ilk d?f? olaraq sizin şeirl?r kitabınız dövl?t hesabına d?rc olundu.Şeirl?r kitabınız d?rc olunan zaman hansı hissl?ri keçirdiniz?
İlk şeirl?r kitabım d?rc olunan zaman sevinc, qürur hissl?ri keçirdim.
7.Çağdaş Az?rbaycan ?d?bi mühitind? ilk d?f? olaraq “Çağdaş Az?rbaycan ?d?biyyatının inkişafına d?st?k”, “Çağdaş Türkiy? ?d?biyyatının inkişafına d?st?k” layih?l?rini m?tbu orqanınızın s?hif?l?rind? h?yata keçirisiniz.Layih?l?ri h?yata keçirm?kd? ?sas m?qs?diniz?
Az?rbaycan Respublikası v? Türkiy? Respublikası-iki qardaş Respublikan ist?r dil, ist?r m?d?niyy?t, ist?rs? d? m?n?vi d?y?rl?r baxımından bir-birin? yaxındır.“Çağdaş Az?rbaycan ?d?biyyatının inkişafına d?st?k”, “Çağdaş Türkiy? ?d?biyyatının inkişafına d?st?k” layih?l?rini h?yata keçirm?kd? ?sas m?qs?dim Az?rbaycan Respublikası v? Türkiy? Cümhuriyy?tinin arasında mövcud olan münasib?tl?ri möhk?ml?ndirm?k, h?m qardaş Türkiy?d? yaşayıb ?d?bi-b?dii yaradıclıqla m?şğul olan Türkiy?li yazarların ?d?bi-b?dii nümun?l?rinin Az?rbaycanlı oxuculara çatdırmaq, h?m d? Az?rbaycanlı yazarların ?d?bi-b?dii nümun?l?rinin Türkiy?li oxuculara çatdırmaqdır.
8.Bu gün? q?d?r yüzl?rl? kitabı toplayıb, t?rtib edib, n?şr? hazırlayıb, redaktorluq etdiniz.Çağdaş Az?rbaycan ?d?bi mühitind? yeni layih?l?r h?yata keçirdiniz H?min layih?l?r v? kitablar haqqında ?ziz oxucularımızı bilgil?ndir? bil?rsinizmi?
Az?rbaycan Jurnalistl?r Birliyinin Sumqayıt ş?h?r t?şkilatı yaranandan bu gün? q?d?r bir çox layih?l?r h?yata keçirdi.H?min layih?l?rd?n biri “Bölg?l?rd? yaşayan q?l?m sahibl?rin? d?st?k” adlanır.H?min layih?l?r ç?rçiv?sind? 15 almanax toplanıb, t?rtib edilib, n?şr olunub.H?min layih?l?r v? kitablar bunlardı:
1)“Bölg?l?rd? yaşayan q?l?m sahibl?rin? d?st?k”;
2)“Durna teli” layih?si;
3)“M?mm?d Araza h?sr olunmuş şeirl?rin toplanıb n?şr olunması”;
4)“Çağdaş Az?rbaycan ?d?biyyatının inkişafına d?st?k”;
5)“Çağdaş Türkiy? ?d?biyyatının inkişafına d?st?k”;
6)“Az?rbaycanlı v? Türkiy?li xanım yazarlara d?st?k”;
7)“İstedadlı g?nc yazarlara d?st?k”;
8)“Az?rbaycanlı-Türkiy?li yazarların ictimaiyy?t? çatdırılması”;
9)“Bölg? yazarlarının ictimaiyy?t? çatdırılması v? s.
“Bölg?l?rd? yaşayan q?l?m sahibl?rin? d?st?k” layih?si ç?rçiv?sind? aşağıdakı kitablar n?şr olunub ictimaiyy?tin n?z?rin? çatdırıldı:
1.”Bu yurdun aşılmaz dağları qala”.Bakı, “Yurd” n?şriyyatı,2001.184 s?hif?;
2.”Sevgi m?ktubları”.Bakı, “Nurlan” n?şriyyatı, 2002, 262 s?hif?;
3.”H?r bulaqdan bir damla”.Bakı, “Nurlan” n?şriyyatı, 2003, 208 s?hif?;
4.”Qeybd?n g?l?n s?sl?r”.Bakı, “Nurlan” n?şriyyatı, 2004, 256 s?hif?;
5.”İlahi eşqin p?rv?nal?ri”.Bakı, “Nurlan” n?şriyyatı, 2004, 280 s?hif?;
6.”T?zadlar”.Bakı, “Nurlan” n?şriyyatı, 2005, 336 s?hif?;
7.”Sevdalı könüll?r”.Bakı, “Nurlan” n?şriyyatı, 2005, 240 s?hif?.
“Durna teli” layih?si ç?rçiv?sind? aşağdakı kitablar n?şr olunub ictimaiyy?tin n?z?rin? çatdırıldı:
1.”Durna teli-1”.Bakı, “Nurlan” n?şriyyatı, 2005, 256 s?hif?;
2.”Durna teli-2”.Bakı, “Nurlan” n?şriyyatı, 2006, 256 s?hif?
3.”Durna teli-3”.Bakı, “Nurlan” n?şriyyatı, 2006, 256 s?hif?
4.”Durna teli-4”.Bakı, “Nurlan” n?şriyyatı, 2007, 224 s?hif?
5.”Durna teli-5”.Bakı, “Nurlan” n?şriyyatı, 2007, 360 s?hif?
6.”Durna teli-6”.Bakı, “Nurlan” n?şriyyatı, 2008, 368 s?hif?
7.”Durna teli-7”.Bakı, “Nurlan” n?şriyyatı, 2009, 208 s?hif?
9.Az?rbaycan Jurnalistl?r Birliyinin Sumqayıt ş?h?r t?şkilatının üzvü olmaq üçün siz? müraci?t ed?nl?r varmı?
-?lb?tt? var!
10. ?d?bi-b?dii yaradıcılıqla m?şğul olan g?nc yazarlara m?sl?h?tiniz n? olacaq?
Ümumiyy?tl?, ?d?bi-b?dii yaradıcılıqla m?şğul olan g?nc yazarlara tövsiy?m odur ki, q?lbl?rinin s?sin? qulaq asıb yazsınlar.
11. M?tbu orqanınızın s?hif?l?rind? ?d?bi-b?dii nümun?l?ri, poeziya örn?kl?rini d?rc etm?mişd?n önc? hansı m?qamlara daha çox diqq?t yetirirsiniz?
Birinci odur ki, mövzu nöqteyi n?z?rind?n m?hdudiyy?t yoxdur.Sad?c? olaraq ?sas meyar gönd?ril?n ?d?bi-b?dii nümun?l?rin göz?l olmasıdır
12.Bu gün? q?d?r d?rc olunan kitablarınız haqqında ?ziz oxucularımızı bilgil?ndir? bil?rsinizmi?
Bu gün? q?d?r d?rc olunan kitablarım haqqında ?ziz oxucularımızı bilbigl?ndir? bil?r?m.?d?bi-b?dii yaradıcılığa başladığım günd?n bu gün? q?d?r müt?llif n?şriyyatlarda kitablarım d?rc olundu.H?min kitablar bunlardı:
1.”Bir yol başlamışam”.Bakı,”Yazıçı” n?şriyyatı, 1989, 64 s?hif?;
2.”Gec?l?r içim? göy üzü yağar”.Bakı, “Yurd” n?şriyyatı, 1999, 172 s?hif?;
3.”Ömür gedir öz köçünd?”.Bakı, “Yurd” n?şriyyatı, 2000, 154 s?hif?;
4.”Xatir?l?r işığında”.Bakı, “Nurlan” n?şriyyatl, 2004, 256 s?hif?;
5.”Qarabağ şik?st?si”.Bakı, “Nurlan” n?şriyyatı, 2006, 72 s?hif?;
6.”Ş?rur folkloru” ( Birinci n?şr).Bakı, “Nurlan” n?şriyyatı, 2006, 172 s?hif?;
7.”?d?bi-T?nqidi M?qal?l?r”.Bakı, “Elm v? t?hsil” n?şriyyatı, 2010, 360 s?hif?;
8.”?lli min d? qayğısı var ?llimin”.Bakı, “Elm v? t?hsil” n?şriyyatı, 2010, 328 s?hif?;
9.”Ş?rur folkloru” ( Yenid?n v? t?krar işl?nmiş n?şr).Bakı, “Elm v? t?hsil” n?şriyyatı, 2012, 152 s?hif?.
13.İnşallah qarşıdakı günl?rd? m?tbu orqanınızın s?hif?l?rind? hansı layih?l?ri h?yata keçirm?yi planlaşdırırsıınız?
İnşallah qarşıdakı günl?rd? “Çağdaş Az?rbaycan ?d?biyyatının inkişafına d?st?k”, “Çağdaş Türkiy? ?d?biyyatının inkişafına d?st?k” layih?l?rini yenid?n h?yata keçirm?k ist?yir?m.Bu d?f? m?tbu orqanın s?hif?l?rind? ?d?bi-b?dii nümun?l?ri, poeziya örn?kl?ri d?rc olunmayan Türkiy?li yazarların-Remzi Zenginin, Sabiha Serinin özkeçmişi, ?d?bi-b?dii nümun?l?ri, poeziya örn?kl?ri d?rc olunacaq.
14. ?d?bi-b?dii yaradıcılığınızda son zamanlar hansı yenilikl?r olub?
?d?bi-b?dii yaradıcılığımda son zamanlar bir sıra yenilikl?r olub.Şeirl?rim Az?rbaycan türkc?sind?n Türkiy? türkc?sin? t?rcüm? olunub.D?rc olunmaq üçün qardaş Türkiy?nin Tokat ş?h?rind? f?aliyy?t göst?r?n Tokat Şairler ve Yazarlar Derneğinin m?tbu orqanı “Kümbet” d?rgisin?, “Ziyalı Ocağı” İctimai Birliyinin m?tbu orqanı “Ziyalı Ocağı” jurnalına, Az?rbaycan Yazıçılar Birliyinin m?tbu orqanı “?d?biyyat q?zeti”n?, ?d?bi orqanları “Az?rbaycan”, “Ulduz” jurnallarına gönd?rilib.
Sentyabr ayı üçün bir şeir kitabım n?şr? hazırlanır.
15. G?nc yazarlara d?st?k olmaqda hansı hissl?ri keçirirsiniz?
İlk şeirl?r kitabım d?rc olunan zaman hansı hissl?ri keçirdims?, indi h?min hissl?ri keçirib Az?rbaycanın müxt?lif bölg?l?rind? yaşayıb ?d?bi-b?dii yaradıcılıqla m?şğul olan g?nc yazarları ictimaiyy?t? çatdırmaqda m?mnunluq hissi keçirir?m.
16.?d?bi-b?dii yaradıcılığınızda yer alan ?d?bi-b?dii nümun?l?rinizin, poeziya örn?k?lrinizin ?sas qay?sini n? t?şkil edir?
?d?bi-b?dii yaradıcılığımda yer alan ?d?bi-b?dii nümun?l?rimin, poeziya örn?kl?riminin ?sas qay?sini V?t?n sevgisi, V?t?n qay?si t?şkil edir.
17. Ulu Tanrıdan Az?rbaycan xalqına arzunuz n? olacaq?
M?n h?miş? MÖHT?Ş?M AZ?RBAYCANdan söhb?t düş?nd? deyir?m ki, bu Qarabağ problemi aradan qalxsa, dünyada AZ?RBAYCAN q?d?r yaşamalı, yazıb-yaratmalı ölk? yoxdur.
18. Sonda hansı şeirl?rinizi ?ziz oxucularımıza ?rmağan etm?k ist?rdiniz?
Sonda ?ziz oxucularımıza söyl?y?c?yim şeirl?rimi ?rm?ğan etm?k ist?yir?m:
DÜNYANIN D?RDINI DAŞIDIN…
Xeyirxah insan, t?mannasız c?rrah, M.Arazın v?
bütövlükd? Az?rbaycan poeziyasının yaxın dostu Hacı C?f?r h?kim?
Birc? yol şöhr?t?, şana uymadın,
Bir bölük d?rd yatır sin?nin üst?.
Dünya bax bel?c? nam?rd dünyadı,
Ç?kir qılıncını en?nin üst?.
Çoxuna bu dünya sirli, mü?mma,
Çoxuna yüy?nsiz, y?h?rsiz oldu.
Dünyanın d?rdini daşıdın, amma,
Dünya d?rdl?rind?n x?b?rsiz oldu.
Mizan-t?r?zis?n ?yriy?, düz?,
H?r? bir gözünd? ?l?nib gedir.
Haçandı qarışıb gec?n-gündüz?,
H?r anın min d?rd? b?l?nib gedir.

Adın milyonların ümid nöqt?si,
Ünvanın çoxuna qibl?gah oldu.
Atadan, anadan, qardaşdan önc?,
Çoxunun d?rdind?n s?n agah oldun.

Güv?ndin h?miş? öz adına s?n,
Seçm?din uzağı yaxınlarından.
Son anda yetişdin imdadına s?n,
S?n? xoflu-xoflu baxanların da.

X?bis tab g?tirm?z bu böyüklüy?,
Içini, çölünü did?r kin, ağlar.
S?nins? sübh?d?k yuxularında,
Milyon qaçqın ağlar, did?rgin ağlar.

Bir qismi c?nabdı, bir qismi paşa,
Bir qismi ivançı bu m?ml?k?tin.
Yaşaya bilirs?n oğlu ol, yaşa,
Oğrusu divançı bu m?ml?k?tin.

Yaşaya bilirs?n, di, buyur yaşa,
Bu q?d?r ah, nal?, f?ğan içind?.
Neç? nakam ömür vurulur başa,
H?r gün göz yaşları v? qan içind?.

Çoxunun kürsüsü ah-nal? üst?,
Çoxunun taxt-tacı qan üstünd?di.
Üz tutub tanrıdan bir nicat ist?,
Ist? ki, m?ml?k?t can üstünd?di.

Nadana ?yil?n q?ddin yox s?nin,
Dosta baş verm?y? hazır görmüş?m.
Q?lbin geniş olub, gözün tox s?nin,
S?ni öz n?fsin? nazir görmüş?m.

Sarsılma, ruhunu sarmasın k?d?r,
Qoluna, dizin? köm?kl?rik biz.
Haqq üçün dünyanın sonuna q?d?r,
Düşüb dizin-dizin im?kl?rik biz.

Min karvan yolu var qaşının üst?,
S?ni tanıyanlar bundan halıdı.
Bütün dostlarının başınan üst?,
Haqqın, ?dal?tin simvolu kimi
S?nin ş?kill?rin asılmalıdı.

1992-1993

HAVADAN AYRILIQ QOXUSU G?LİR

?b?smiş dayanmaq bu yağış altda,
Qism?tim yen? d? q?h?r olacaq.
Göyün ulduzları yır-yığış altda,
Y?qin ki, bir azdan s?h?r olacaq.
Gec?di, birt?h?r sovuşub gedir,
Qarşıdan s?h?rin qorxusu g?lir.
Özümü öyr?dim ayrılıqlara,
Havadan ayrılıq qoxusu g?lir.

Dan yeri ayrılıq doğdu bu s?h?r,
Bu s?rs?m doğuşdan, q?fil doğuşdan
İçim? ayrılıq toxumu düşdü,
Bilm?dim azımı, çoxumu düşdü.
Gözümd?n süzül?n göz yaşıdımı,
Yoxsa ki, bir ?lçim yuxumu düşdü.
B?lk? ona gör? s?kil?rin d?,
Otun da, daşın da, kol-kosların da.
Gec?ni yatmayan bu «dostlar»ın da
Qapanır gözl?ri, yuxusu g?lir.
Özümü öyr?dim ayrılıqlara,
Havadan ayrılıq qoxusu g?lir.

Ağlaya bilmir?m ağac gözüyl?,
Çiç?k gülüşüyl? gül? bilmir?m.
N? m?nd?n bir yolluq sağ qalan olmaz,
N?d?ki, bir yolluq öl? bilmir?m.
Göz yaşım gözümd? donub haçandı,
Ç?tini h?r şeyin sonunacandı.
Ölm?yin, qalmağın sonu b?llis?,
H?r şeyin cilidi, donu b?llis?,
B?s niy? hayana ?l ?tıramsa,
?lim? hicranın yaxasa g?lir?
Özümü öyr?dim ayrılıqlara,
Havadan ayrılıq qoxusu g?lir.

T?CNIS

Sin?mi bir at?ş yandırıb yaxır,
Haçandı bir nazlı göz?ld?n düşüb.
O günd?n günl?rim saçım r?ngind?,
O günd?n saçıma göz?l d?n düşüb.

V?sf etdim hüsnünü g?linc?, gülüm,
G?z sin?m üstünd? g?l, inc?, gülüm.
Dönüb bu yerl?r? g?linc?, gülüm,
Baxıb gör?r?m ki, göz ?ld?n düşüb.

Vurula bildins? d?rdind?n bel?,
Xoş olar soysalar d?rimd?n bel?.
Oday, bar-b?hrini d?r ind?n bel?,
Sevgi bağçasına göz?l d?n düşüb.

 

.ARTUKLU HABER AJANSI

HÜLYA ASLAN