20 YIL KAYBIMIZ OLUR AMA, DOĞA VE GİRİŞİMLERİMİZ ORMANLARIMIZI GERİ GETİRİR.

 

İzlerken, ciğerlerimizin de yandığı ormanlarımıza yeniden kavuşmak için bir fidan dik veya birkaç fidan diktir.

Çocuklarımıza yeşil orman sevgisini ve çevre bilincini öğretin.

20 Yıl önce, ‘Türkiye Çöl Olmasın’ sloganı ile yapılan kampanyada diktiğim bir fidan, şimdi kocaman bir ağaç oldu.

Fidan dikiminin iyi tasarlanmadan veya düzgün bir şekilde yapılmaması halinde, daha fazla karbon salımına ve biyoçeşitlilik kaybına yol açacağı iddia ediliyor.

İlhan KARAÇAY yazdı:

Sadece Türkiyemizde değil, dünyanın çeşitli bölgelerinde devam etmekte olan orman yangınlarını izlerken, hepimizin ciğerleri de yanıyor.
Bir ağacın insanlığa sunduğu faydaları anlatmak için sayfalarca yazmak lâzım. İnsanlığa sağladığı oksijen, serinlik ve güzel manzaranının yanında, ağaçların faydaları aşağıdaki 10 maddede şöyle anlatılıyor:

1.Ağaçlar toprağın yerinde tutunmasını sağlar
Ağaç kökleri toprağın derinliklerinde büyür, toprağı sıkıca yerinde tutar ve özellikle yamaçlarda ve diğer dik arazilerde toprak erozyonunun önlenmesine yardımcı olur.

2. Ağaçlar karbondioksitin artmasını engeller
Çoğumuz okulda öğrendiğimiz gibi, ağaçlar ve diğer yeşil bitkiler, insanların ve diğer organizmaların ürettiği karbondioksiti alır. Ağaçlar olmasaydı, atmosferimizdeki karbondioksit seviyeleri şu an olduğundan daha yüksek olurdu.

3. Ağaçlar oksijen üretir.
Fotosentez yoluyla, ağaçlar insanların ve diğer birçok organizmanın yaşama kaynağı olan oksijen üretir.

4. Bazı hayvanlar ağaçlara bağımlıdır.
Ağaçlar yaban hayatı için önemli bir yaşam alanı sağlar. Bazı hayvanlar tüm hayatlarını ağaçlarda yaşarlar. Baykuş gibi bazı hayvanlar ormanlar olmadan yaşayamazlar.

5. Ağaçlar Şehirleri daha yaşanabilir kılar
Bir şehir ormanı, şehirler için önemlidir. Sağlıklı bir kentsel orman, yaşanabilir şehirlerin kurulmasında en önemli faktörlerden biridir.
Çocuklar, şehir etrafındaki doğayı, sadece ağaçların etrafında olup onları gözlemleyerek ve onlarla etkileşime girerek öğrenebilirler.
Şehirlerde sadece bir ağaç manzarası bile stresi ve kaygıyı azaltmaya ve kent nüfusunun genel refahını artırmaya yardımcı olabilir. Yapılan araştırmalara göre, şehirlerde ağaçları olan yeşil alanların bulunmasının suç oranlarının yaklaşık yüzde 50 oranında azaltılmasına yardımcı olduğu tespit edilmiştir.

6. Ağaçlar mülk değerini artırır.
Bir mülk içinde büyüyen olgun ağaçlara sahip olunduğunda, mülk değerinde artışlar olur.

7. Ağaçlar enerji tasarrufuna yardımcı olur.
Stratejik olarak dikilmiş, evlerin ve diğer binaların yakınındaki veya bir mülkteki ağaçlar, rüzgarı engellemeye ve gölge oluşturmaya yardımcı olabilir. Kışın ısıtma ihtiyacını ve yaz aylarında soğutma ihtiyacını azaltmaya yardımcı olur.

8. Ağaçlar fiziksel ve zihinsel sağlık için önemlidir.
Yapılan araştırmalar, hastane pencerelerden bakıldığında yeşil alanlarda bir görüntü hastaların iyileşmesini arttırdığı görülmüştür. Stresi azaltmak için yeşil alan manzarasına sahip ve oynama alanı olan yerlerde çocuklarınızla zaman geçirebilirsiniz.

9. Ağaçlar bizi besler.
Bahçende kendi meyvelerini ya da fındıklarını yetiştirebilirsin. Bahçenize meyve veya fındık ağaçları ekerek, kendiniz ve aileniz için bol miktarda yiyecek üretebilir ve belki de arkadaşlarınız, komşularınız ve diğer aile üyelerinizdeki kişilerle paylaşmanız için yeterli miktarda ürün üretebilirsiniz.

10. Ağaçlar yer duygusu yaratır.
Ağaçlar yalnızca belirli bir yerde bulunabilen eşsiz bir karakter ve güzellik yaratabilir.

BEN DE FİDAN DİKMİŞTİM

İşte, insanlık için faydaları yukarıda anlatıldığı kadar çok olan ağaçların, doğa dışında insanlar tarafından da dikilme yarışlarından birine ben de 20 yıl önce katılmıştım.
‘Türkiye çöl olmasın’ sloganı ile başlatılmış olan bir kampanyaya ben de katılmış ve çok güzel duygular yaşamıştım. Dilerim bu duygu herkese nasip olur.

Böyle bir duyguyu siz de yaşamak istiyorsanız, TEMA (Türkiye Erozyonla Mücadele, Ağaçlandırma ve Doğal Varlıkları Koruma Vakfı) ve ÇEKÜL’ün (Çevre ve Kültür Değerlerini Koruma ve Tanıtma Vakfı)

her yıl düzenledikleri ağaç dikim organizasyonlarına katılabilirsiniz.
Ağaç dikmeye vaktiniz yoksa veya bu konuda sakıncalarınız varsa, TEMA ve ÇEKÜL sizin için bu görevi yapıyorlar. Bunun için bir banka havalesi yetiyor. Bağışlayacağınız para ile kaç fidan ekildiğine dair sertifikanız size gönderilecektir.

Yukarıdaki iki işlemi de yapamıyorsanız bir seçeneğiniz daha var. Fidan dikmek istediğiniz yerin belediyesine başvurarak niyetinizi belirtiyorsunuz. Belediye size bir çorak arazi gösteriyor. Belediye fidanlığından veya Orman Bölge Müdürdlükleri’nden satın alabileceğiniz fidanları oraya diktirebiliyorsunuz.

AKSİ İDDİALAR DA VAR

İsterseniz size Matt McGrath’ın yazdığı ve Çisil Sevinç’in tercüme ettiği haberi aktarayım.

İki yeni araştırmaya göre, son yıllarda iklim değişikliği mücadelesinin merkezinde yer alan fidan dikme kampanyaları sanıldığı kadar yarar sağlamıyor. Uzmanlara göre, ağaçlandırma çalışmaları biyoçeşitlilik kaybının artmasına sebep olabilir.

Nature Sustainability adlı dergide yayımlanan iki yeni araştırmaya göre, büyük ölçekli fidan dikme çalışmaları çevreye yarar sağlamak yerine tam tersi etki yaratabilir.

Bir araştırmaya göre, fidan dikmek için sağlanan finansal teşvikler geri tepebilir ve biyoçeşitliliği azaltarak karbon emisyonlarında olumlu bir etki yaratmayabilir.

Ayrı yürütülen bir projede ise, yeni ormanların emebileceği karbon miktarının olduğundan fazla tahmin edildiği sonucuna varıldı.

Her iki çalışmanın temel mesajı, fidan dikmenin basit bir iklim çözümü olmadığı yönünde.

Son yıllarda, düşük maliyetle fidan dikme fikri yüksek etkili bir iklim değişikliği çözümü olarak görülüyordu.

Önceki araştırmaların ağaçların yüksek seviyede karbon emme ve depolama potansiyeline sahip olduğunu ortaya koyması üzerine, pek çok ülke fidan dikme kampanyalarını iklim değişikliği mücadele planlarının merkezine yerleştirdi.

Yeni araştırmanın yazarları, özel mülk sahiplerine fidan dikmeleri için sağlanan finansal teşvikleri dikkatli bir şekilde inceledi. Bu ödemeler gözle görülür bir şekilde artan ağaç miktarının temel etmeni olarak görülüyor.

Stanford Üniversitesi profesörü Eric Lambin, “Fidan dikme teşvikleri iyi tasarlanmaz veya düzgün bir şekilde uygulanmazsa, bu yalnızca kamu parasının boşa gitmesine sebep olmaz, aynı zamanda daha fazla karbon salımına ve biyoçeşitlilik kaybına yol açar. Bu sonuçlar politika hedeflerinin tam tersi” dedi.

İkinci çalışmanın amacı, yeni oluşturulmuş bir ormanın atmosferden ne kadar karbon emebileceğini ölçmekti. Şimdiye kadar çoğu bilim insanı, bu miktarı sabit bir oran kullanarak hesaplamıştı.

Ancak miktarların yerel şartlardan dolayı değişkenlik gösterebileceğinden şüphelenen araştırmacılar, iklim değişikliği ile mücadele etmek ve Gobi çölündeki tozu azaltmak amacıyla hükümet tarafından fidan dikme teşviki sağlanan Kuzey Çin bölgesini inceledi.

Fidan dikilen bölgelerden alınan 11.000 toprak örneğini inceleyen bilim insanları, zayıf karbonlu topraklarda yeni fidanlar dikilmesinin organik karbon yoğunluğunu artırdığı sonucuna ulaştı.

Halihazırda zengin karbonlu topraklara yeni fidanlar dikildiğinde ise yoğunlukta azalmalar meydana gelmişti.

Araştırmacılar, organik karbonun yeni fidan dikilerek azaltılabileceği yönünde daha önceden yürütülen tahminlerin abartıldığını belirtti.

Araştırmanın baş yazarlarından Colorado Devlet Üniversitesi öğretim üyesi Dr. Anping Chen, “İnsanların, ağaçlandırmanın tek başına yeterli olmadığını anlamalarını umuyoruz. Ağaçlandırma pek çok teknik detay ve farklı parçaların uyumunu gerektiriyor ve bütün iklim sorunlarını çözmesi mümkün değil” şeklinde konuştu.

SONUÇ

Uzmanların ağaçlandırma konusundaki farklı fikirleri karşısında ne diyeceğimi bilemiyorum. Sonuçta ben uzman değilim. Ama, ‘Kıyametin kopacağını bilseniz bile, elinizdeki fidanı dikiniz’ dediği ileri sürülen peygamberimizin sözünü dinlemeyi tercih ederim.

 

 

ARTUKLU HABER AJANSI-HOLLANDA

HABER;İLHAN KARAÇAY