“Ya çocuğum bilmeden yerse!” Anne babaların yüreğini ağzına getiren bir sorun alerjik şok. Yaşamayanın, zorluklarını çok da bilemediği! Örneğin değil bir fıstık tanesi, fıstığın tozunun bile olması ya da değil bir bardak süt, içinde bir süt damlasının dahi bulunması bir anda şiddetli alerjik tepkiye yol açabiliyor, nefes almada güçlüğe, bilinç kaybına hatta ölüme bile neden olabiliyor. Anneler çocuklarının katılacağı etkinlikteki menüyü önceden öğrenip ‘yasaklı besinler’ içeriyorsa evde aynısını ama çocuğuna uygun haliyle hazırlayarak gönderiyor.
Acıbadem International Hastanesi Çocuk Alerjisi Uzmanı Prof. Dr. Feyzullah Çetinkaya alerjik hastalıkların çocukların yüzde 30’unda görülürken, halk arasında ‘alerjik şok’ olarak bilinen anafilaksinin ise yaklaşık 10 bin çocuktan 2’sini etkilediğini belirterek “Doğumdan itibaren her yaşta görülebilen anafilaksi en sık 6-15 yaşları arasında görülmektedir. Başta fıstık, fındık, süt, yumurta gibi besinlerle antibiyotikler ve ülkemizde sık karşılaşılan arı sokması bazı çocuklarda şiddetli alerjik reaksiyona yol açabilmektedir. Çocuğun bünyesi ne kadar çok alerjik ise anafilaksinin belirtileri de o kadar hızlı ortaya çıkar ve hastanın durumu o kadar ağır olur. Ancak anafilaksi belirtilerinin birkaç dakikadan birkaç saate kadar değişen zaman diliminde ortaya çıkabileceğini unutmamak gerekir. Çocuğunuzun taşıyacağı tanıtıcı bir kolye veya bileklik onun hayatını kurtarabilir!” diyor. Prof. Dr. Feyzullah Çetinkaya, anafilaksiden korunmak için alınması gereken 5 önlemi anlattı, önemli uyarılar ve önerilerde bulundu.
Çocuğunuza anlayacağı bir dille, onu korkutmadan hastalığını anlatmanız ve alerjisi hakkında bilgilendirip bilinçlendirmeniz çok önemli. Örneğin fındığa alerjisi varsa, yiyeceği bir fındıklı çikolatadan fındıklı keke birçok besinden uzak durması gerektiğini öğretin. Alerjisi olduğunu bildiği besinlerin hem kendisinden hem de içeriğinde yer aldığı ürünlerden uzak durmasını öğretin.
Çocuğunuzdaki aşırı alerjik sorun hakkında ailenin tüm bireylerini, yakın arkadaşlarını ve öğretmenlerini haberdar edin. Özellikle alerji yapacak maddelerden uzak durması ve anafilaksinin belirtileri konusunda bilgilendirin. Kendisine ikram edilen yiyecekleri kabul etmeden önce içerisinde, kendisinde alerjiye yol açan etkenin yer almadığını iyice öğrenmesini öğretin.
Aşırı alerjik şoka neden olan etkenlerden arı sokması, ülkemizde en sık karşılaşılanlardan. Genetik olarak yatkınlığı olan kişi alerji yapıcı madde, örneğin arı zehiri ile karşılaşınca bu maddeye karşı duyarlılaşmış, yani alerjik duruma gelmiş oluyor. Bu kişinin kanında ve dokularında alerjik olduğu maddeye özgü karşıt moleküller birikiyor. Aynı alerji yapıcı madde ile bir kez daha karşılaştığında aniden, çoğu kere bir kaç dakika içinde anafilaksi belirtileri ortaya çıkıyor. Bu nedenle arı alerjisi olanların açık havada renkli ve açık kıyafetler giymemeleri çok önemli.
Çocukluk aşıları dahil her tür enjeksiyonu mutlaka bir sağlık kuruluşunda yaptırın ve enjeksiyon sonrası sağlık kuruluşunda en az 15-20 dakika bekleyin. Daha önceden anafilaksi geçirmiş veya geçirme riski olan çocuğunuz varsa mutlaka yanınızda hazır adrenalin enjektörü taşıyın ve gerektiğinde bunu kullanmayı öğrenin ve çocuğun yakın çevresindekilere (öğretmen, bakıcı gibi) öğretin.
Çocuk Alerji Uzmanı Prof. Dr. Feyzullah Çetinkaya “Özellikle çok alerjik çocuklarda aniden oluşan ağır anafilaksi tablosu ölümle sonuçlanabilir. O nedenle çocuğunuza, üzerinde alerjisi olduğunu belirten bir kolye veya bilezik taktırın” diyor.
Alerjik şokun belirtileri
Şiddetli alerjik reaksiyona en sık yol açanlar
Alerjik şok sırasında bunlara dikkat!
ARTUKLU HABER AJANSI-SAĞLIK SERVİSİ