AMSTERDAM,- Büyük Türk Halk Ozanı Aşık Veysel, vefatının 44’üncü yılında Hollanda Sivaslılar Platformu, Amsterdam Yunus Emre Enstitüsü ve Türkevi Topluluğu’nun düzenlediği programlarla anıldı.
Halk Ozanı Aşık Veysel için düzenlenen ‘Dostlar Beni Hatırlasın’ isimli programlar, Amsterdam Yunus Emre Enstitüsü’nden sonra dört gün süreyle çeşitli şehirlerdeki etkinliklerde tekrar edildi.
Sivas’ın yetiştirmiş olduğu kültür, sanat, edebiyat ve düşünce dünyasındaki usta isimleri çeşitli etkinliklerle yaşatmaya çaba gösteren Hollanda Sivaslılar Platformu girişimiyle düzenlenen ’Aşık Veysel’i Anma ve Türkü Programı’ Amsterdam Yunus Emre Enstitütüsü ve Türkevi Topluluğu’nun katkılarıyla gerçekleşen etkinliğe yoğun ilgi gösteren konuklar, ünlü ozanın türkülerine eşlik ederek yad ettiler.
Aşıklık geleneğinin en büyük temsilcilerinden birisi olan ünlü halk ozanı Aşık Veysel’i anma programlarına yoğun ilgi gösteren yüzlerce davetli, salonları tıklım tıklım doldururken, bazı izleyiciler ise yer bulamadıkları için, kimi ayakta, kimi de yerlere oturdular.
Programlarda Kültür ve Turizm Bakanlığı Sivas Devlet Halk Müziği Korosu sanatçıları Sait Döşkaya ve Cafer Üvenç sahne aldılar. Programa Amsterdam'da yaşayan mahalli sanatçı Turan Yıldırım da yorumlarıyla katıldı. Katılımcılar sanatcılara Aşık Veysel türkülerinde eşlik ettiler. Programa, Hollanda’daki Türk Sivil Toplum Kuruluşlarının yöneticilerinin yoğun katılımı dikkat çekti.
Ünlü Türk Ozanı Aşık Veysel’i anma programına ilk olarak tasarımcı Ömer Erdem’in hazırlamış olduğu ve Aşık Veysel’in hayatının anlatıldığı kısa bir belgeselle başlanıldı.
Hollanda Sivaslılar Platformu sekrereteri Ömer Soner’in sunuculuğunu yaptığı programda zaman zaman duygusal anlar yaşandı.
Amsterdam’da gerçekleşen "Aşık Veysel’i anma programı’nın açılışında, bir selamlama konuşması yapan, Hollanda Sivaslılar Platformu Başkanı İbrahim Çitil, Aşık Veysel'in unutulmaz türküleri geride bıraktığını belirterek: ‘Sivas, bine yakın şairiyle, çok bereketli mübarek bir şehirdir. Sivas'ın meşhur şairleri arasında öne çıkan iki ismi vardır Biri Pir Sultan: Abdal ve diğeri ise Âşık Veyseldir. Her ikisi de edebiyatımıza ve müzik dünyamıza çok şey kazandırmışlardır. Onlara çok şey borçluyuz’’ dedi.
Çitil, Aşık Veysel'in küçük yaşta gözlerini kaybettiğine işaret ederek, “Aşık Veysel’i görmesek de onun şiirleriyle, türküleriyle büyüdük. Onu çok sevdik ve özlüyoruz. Aşık Veysel, gönül gözünü dünyaya açmış bir halk ozanıdır. Âşık Veysel, Sivas toprağının çok mühim, çok değerli şairlerinden biridir. Bir Sivas türküsü gibi, yerli zevkimizin ve millî duygularımızın en son temsilcileri arasında o da vardır. Âşık Veysel, halk edebiyatımızda, güzel Türkçemizin sütünü sağan şairlerimizdendir. Aşık Veysel, vatanımıza, milletimize, birliğimize-dirliğimize ve bütün mukaddeslerimize sarsılmaz bağlılığıyla dikkat çeken bir ârif kişidir. Er oğlu erdir. Tam bir er kişidir. Âşık Veysel, güzel Türkçesiyle, aydınlık fikirleriyle, engin vatanseverliğiyle, kendisini sevdiren, saydıran bir saz ve söz sultanımızdır.’' dedi.
Türkevi Topluluğu Başkanı Veyis Güngör de, ‘’Aşık Veysel sadece Sivas'ın değil bütün Türkiye'nin önemli bir değeridir. Aşık Veysel, fikirleri ve insan sevgisiyle dünyayı kucaklayan bir deryadır. Yaşamı boyunca deyişleri ve duruşuyla ülkemizde her zaman bütünleştirici bir misyon üstlenmiş ve ömrü boyunca bu çizgiden ayrılmamıştır. Ülkemiz insanının en çok ihtiyacının, birbirini anlamak olduğunu kabul eden Aşık Veysel bu görüşünü türkülerine yansıtmıştır. Bizler öncelikle onun ismini yaşatmak adına elimizden geleni her zaman yapacağız. Onun hayatını şiirlerini Hollandacaya tercüme ederek, Hollandalı dostlarımızın da onu anlamalarını sağlayacağız’’ değerlendirmesinde bulundu.
Etkinlikte Aşık Veysel'in "Uzun İnce Bir Yoldayım", “Benim Sadık Yarim Kara Topraktır”, "Güzelliğin On Par Etmez", "Dostlar Beni Hatırlasın" gibi unutulmaz eserleri, Kültür Bakanlığı Sivas Devlet Halk Müziği Korosu sanatçıları Sait Döşkaya, Cafer Üvenç ve Amsterdam'da yaşayan mahalli sanatçı Turan Yıldırım tarafından seslendirilen türküler oldu.
Dinleyenler ise duygu dolu anlar yaşadılar.
İki saat süren etkinliğin sonunda, katkıda bulunanlara ve sponsorlara teşekkür edilerek plaket sunuldu. Program günün anısına toplu çektirilen fotoğraf ile sona erdi.
AŞIK VEYSEL KİMDİR?
1894 tarihinde Sivas’ın Sivrialan köyünde doğan Âşık Veysel, çiftçi bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Âşık Veysel yedi yaşındayken, çiçek hastalığı salgını sonucunda 2 kız kardeşini yitirdi. Aynı hastalığa kendisi de yakalanarak tek gözünden olan Veysel sonrasında diğer gözünü de kaybetti.
Babası bir gün Âşık Veysel’e evde oyalanması ve vakit geçirebilmesi için bir saz hediye etti. Âşık Veysel eline geçirdiği sazla dönemin türkülerini çalmaya ve söylemeye başladı. Veysel daha sonra 1933 yılında tanıştığı Ahmet Kutsi Tecer’in teşvikleriyle kendi şarkı sözlerini yazmaya karar verdi. Kendi yazdığı eserleri en iyi şekilde seslendiren Âşık Veysel, eğitim konusunda büyük hocalardan ders almamasına rağmen kendisini geliştirerek bir süre sonra da köy okullarında saz dersi vermeye başladı. 1970’li yıllarda devlet tarafından çıkartılan bir kanun ile halk ozanımız Âşık Veysel’e maaş bağlanması kararı alındı.
Âşık Veysel’in sözlerinin, ünlü sanatçılarca söylenmesi üzerine eserlerine olan ilgi arttı. Böylece usta ozan, halk tarafından tanınmaya ve unvanı giderek yayılmaya başladı. Âşık Veysel, 1973 yılında 79 yaşında hayatını kaybetti
Âşık Veysel
Âşık Veysel Şatıroğlu was een Turkse volksdichter en minstreel, die zichzelf begeleidde op de Bağlama of Saz. Hij werd op 25 oktober 1894, geboren in het dorp Sivrialan, in het Şarkışla district in de provincie Sivas. Zijn moeder was Gülizar hanım zijn vader was Ahmet bey. In die jaren heerste de pokken in die streek, waar Veysel twee zusjes aan verloor. Toen hij zeven jaar oud was verloor hij het zicht in één oog aan dezelfde ziekte. Bij een vreselijk ongeluk verloor hij ook het zicht in zijn andere oog. Zo is Veysel op zevenjarige leeftijd blind geworden. Zijn visuele handicap had echter geen invloed op zijn succesvolle muziekcarrière. Die begon toen zijn vader een bağlama voor hem kocht omdat hij niet buiten kon spelen met zijn leeftijdgenootjes.
Uzun ince bir yoldayım – Ik ben op weg, op een lange smalle weg
Turks Nederlands
Uzun ince bir yoldayım, - Op een lange smalle weg,
Gidiyorum gündüz gece, - loop ik dag en nacht,
Bilmiyorum ne haldayim, - niet wetend in welke staat ik ben;
Gidiyorum gündüz gece. - dag en nacht op doorreis.
Dünyaya geldiğim anda, - Het moment dat ik op de wereld kwam,
Yürüdüm aynı zamanda, - begon ik al te lopen.
İki kapılı bir handa - In een huis met twee deuren,
Gidiyorum gündüz gece. - dag en nacht op doorreis.
Uykuda dahi yürüyom, - Zelfs in mijn slaap loop ik,
Kalmaya sebep arıyom, - en zoek een reden om ergens te blijven,
Gidenleri hep görüyom, - Zij die al weg zijn,
Gidiyorum gündüz gece - dag en nacht op doorreis.
Kırk dokuz yıl bu yollarda - Negenenveertig jaar onderweg,
Ovada dağda çöllerde, - door dalen, bergen en woestijnen,
Düşmüşem gurbet ellerde - ver van huis ben ik beland,
Gidiyorum gündüz gece. - dag en nacht op doorreis
Düşünülürse derince, - Als je er diep over nadenkt,
Irak görünür görünce, - lijkt het een hele afstand:
Yol bir dakka miktarınca - een minuut onderweg…
Gidiyorum gündüz gece. - dag en nacht op doorreis.
Şaşar Veysel işbu hale - Veysel verwondert zich over zijn toestand;
Gah ağlayan gahi güle, - moet ik lachen of huilen
Yetişmek için menzile, - om mijn bestemming te bereiken?
Gidiyorum gündüz gece,- dag en nacht op doorreis.
ARTUKLU HABER AJANSI
Haber: İbrahim Çitil
Fotograflar: Jurat Barat