Diyabet ömür boyu süren bir metabolizma hastalığıdır. Erken zamanda kan şekeri kontrol altına alınmadığı zaman ciddi organ hasarlarına neden olabilir. Göz, kalp ve ayaklar en sık hasarla karşılaştığımız organlardır. Diyabetik hastalardaki ayak yaraları, enfeksiyonları ve ayak gangreni diyabet hastalarının hastaneye yatmalarının en önemli sebeplerindendir. Ülkemizde her yıl binlerce insan diyabete bağlı ayak problemleri nedeniyle ayaklarını kaybetmektedir. Ayaktaki basit yaralar diyabetik hastalarda hayati tehlikeye kadar giden problemler yaratmaktadır. Acıbadem Ankara Hastanesi Estetik Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi Uzmanı Doç. Dr. Birol Civelek, diyabetik ayak ile ilgili bilgiler verdi.
Ülkemizde yaklaşık 5 milyonun üzerinde diyabet hastası bulunmaktadır. Diyabet hastalarında uzun vadede sinir hasarı ve damar tıkanıklığı ortaya çıkmakta ve buna bağlı olarak ayaklarda yaralarla karşılaşılmaktadır. Eğer bu yaralar farkedilmez ya da iyi tedavi edilemezse ayakların kesilmesiyle sonuçlanabilmektedir.
Diyabetik ayaklarda problemler
Ayaklar sık muayene edilmeli, çatlaklar, küçük yaralar önemsenmeli ve hekime muayene ettirmelidir. Özellikle insülin kullanan diyabetik hastalarda belli bir süre sonra ayaklarda his kaybı yaşanmakta, hastalar dokunma duyusunu kaybettikleri için yaralanmaları, yanıkları hissetmemektedirler. Bu önemsiz görünen travmalar ayakta enfeksiyona yol açabilmekte ve tedavi edilemez yumuşak doku ve kemik enfeksiyonuna sebep olmaktadır. Geç kalındığında hayati tehlike yaratan bu ayak enfeksiyonları ancak ayağın kesilmesiyle tedavi edilmektedir.
Kan şekeri kontrolü ile önlenebilir
Diyabet hastaları mutlaka kan şeker seviyelerini kabul edilebilir sınırlarda tutmak durumundadır. Diyabet ayak enfeksiyonlarının temel sebebi kan şekerinin kontrolünün düzgün yapılamamasından kaynaklanır. Ayaklar her gün yıkanmalı ve özenle kurutulmalıdır. Çıplak ayakla dolaşılmamalı, dar ayakkabılar giyilmemeli, eğer ayak tabanı problemi varsa taban destekleri mutlaka kullanılmalıdır.
En önemli tedavi koruyucu tedavidir
Diyabetik ayak enfeksiyonları erken evrelerde antibiyotiklerle tedavi edilebilir. Ancak damar tıkanıklığının eşlik ettiği durumlarda ayak parmaklarında gangren görülebilir. Gangren durumunda ayak parmakları ancak kesilirse tedavi edilebilir. Fakat en önemli tedavi koruyucu tedavidir ve ayaktaki problemlerin ayak sağlığına önem vererek önlenmesi önem arzeder.
ABDULLAH ORTAÇ-ANKARA