Mardin’in yetiştirdiği önemli şahsiyetlerden araştırmacı yazar ve siyaset adamı Doğan Bekin , Mardin’in Fransız işgaline ışık tutacak ve tüm ezberleri bozacak , dönemin yetkililerin ıslak imzalı Fransız Yarbay Robert Normand ilgili raporları ve gelişmeleri içeren tarihi belgeleri büyük bir çekişme sonucu önemli bir müzayededen satın aldı.
Konuyla ilgili görüşlerine başvurduğumuz Doğan Bekin, Fransız işgal planı ve Mardin’in kurtuluşu konusunda çok sığ bilgilerle Mardin’in yakın tarihine yön verilmeye çalışıldığını ifade ederek, bundan böyle ilk ağızdan yetkili mercilerin tuttukları raporlar ve Fransız Yarbay Robert Normand’ın Mardin’e geliş amacını içeren belgelerin Mardin tarihine büyük ışık tutacağını ifade etti. Bu arada Doğan Bekin, Mardin konusunda araştırmalar yapan tarihçiler ne yazık ki, Mardin’in Erzurum Kongresi’nde de temsil edilmediğini ve Mardin’den seçilen delegelerin Diyarbakır Valisi Faik Ali Ozansoy ve Elâzığ Valisi Ali Galip tarafından engellendikleri varsayımlarıyla Erzurum’a gidemedikleri yazılıp çizilmekte idi. Oysa ki Mardin, Erzurum Kongresi’nde Sırrızade Hasan (İçinsel) ve Dr. Necati tarafından temsil edildiğini, Erzurum Kongresi hitamında, bizzat Mustafa Kemal Paşa tarafından kendilerine katılım belgesi tevdi edildiğini ifade etti.
Erzurum delegelerine Mustafa Kemal Paşa tarafından verilen katılım belgesini de yeni çıkan “Tarihin Işığında Savur” kitabında yayınladığını, Erzurum Kongresi için Savur beyleri tarafından delege seçilen Dr. Necati için 50 altın lira ve 80 gümüş liranın yine Savur beyleri tarafından kendisine verildiğinin altını çizerek, bu para sayesinde büyük zorluklarla ve gizli yollardan Erzurum Kongresi’ne gidilebildiğini belirtti.
Doğan Bekin, Ahmet İzzet Paşa’nın Almanya’da yayınlanan hatıratına dayanarak, Mustafa Kemal Paşa’nın İkinci Ordu Komutanlığına atandığına dair müjdeli telgrafı da Mardin’de aldığını beyan ederken, Mardin Mustafa Kemal Paşa’nın ilk Mardin ziyareti sırasında Mirliva(Tuğgeneral ) rütbesine yükseldiğine dair telgrafı Mardin’de aldığını, Mardin’e İkinci Ordu Komutanı İzzet Paşa ile birlikte ziyarete geldiğinde de , İkinci Ordu Komutanlığına atandığına dair telgrafı Mardin’de aldığını belirterek 21 Kasım Mardin Kurtuluşu ile ilgili önemli bir tespitti dile getirdi. Mustafa Kemal Paşa ve on üç silah arkadaşı için 21 Kasım’da gazilik unvanın verildiğini ve Mustafa Kemal Paşa’nın bu önemli günü Mardin’e ithaf ettiğini ifade ederek, 21 Kasım’ı Mardin Kurtuluş tarihi olarak belirlemesinin ana nedeni, Mirliva(Tuğgeneral) ve İkinci ordu Komutanlığı’na yükseldiğine dair telgrafları Mardin’de iken almasının önemli rol oynadığını ifade etti.
,
ARTUKLU HABER AJANSI-ANKARA