İstanbul Büyükşehir Belediyesi?nin düzenlediği ?II. Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Çalıştayı?, 4-5 Nisan 2018 tarihlerinde İstanbul?da gerçekleştirildi. Çalıştayda, insan birikimleri ve kültür gibi somut olmayan kültürel mirasın ülkemizdeki durumu uzmanlar tarafından değerlendirildi.
İBB Kültür Varlıkları Daire Başkanlığı Kültürel Miras Koruma Müdürlüğü tarafından düzenlenen çalıştayda; UNESCO Türkiye Milli Komisyonu Somut Olmayan Kültürel Miras İhtisas Komitesi Başkanı Prof. Dr. Öcal Oğuz, Başkan Vekilleri Prof. Dr. Muhtar Kutlu ve Prof. Dr. Metin Ekici, Komite Üyeleri Prof. Dr. Ali Duymaz, Doç. Dr. Evrim Ölçer Özünel, Doç. Dr. Gülin Öğüt Eker ve Uzman Solmaz Karabaşa, somut olmayan kültürel mirasın ülkemizdeki durumu ve sürdürülebilir kalkınma açısından önemi hakkında bilgiler sundu.
Çalıştayın ikinci gününde ise; farklı mesleklerden uzmanlar, sanatçılar, kurum ve kuruluşların temsilcilerinin katılımıyla, 20’şer kişilik grup çalışmaları yapıldı. UNESCO SOKÜM İhtisas Komitesi temsilcilerinin moderatörlük yaptığı oturumlarda; Medya ve Farkındalık, Eğitim ve Aktarım ile Müzecilik ve Katılım konuları ele alındı. Bu alandaki sorunlar tespit edildi ve çözüm önerileri geliştirildi.
Çalıştayda; 2015 yılında “Yaşayan İnsan Hazinesi” seçilen Osman Efendioğlu’nun Ahmet Çakar ile birlikte sunduğu “Atma Türkü” performansı büyük beğeni topladı. Yine 2015 yılında “Yaşayan İnsan Hazinesi” unvanını alan İsmail Nar da oğlu Kamber Nar ile birlikte sunduğu “Âşık Dinletisi”yle programa renk kattı.
Çalıştay kapsamında düzenlenen sergide ise, Minyatür Sanatçısı ve Öğreticisi Nilgün Gencer ile Katı’ Sanatçısı ve Öğreticisi Dürdane Ünver’in eserlerinden oluşan bir seçkiye yer verildi.
Sergide ayrıca, tespih ustası Lokman Karadağ’ın eserlerinden örnekler ve İTÜ Mimarlık Bölümü Öğretim Görevlisi Yrd. Doç. Dr. Gülsün Tanyeli’nin yıllar içerisinde Türkiye ve çeşitli ülkelerden derleyerek oluşturduğu topaç koleksiyonu da sunuldu. Katılımcıların büyük ilgi gösterdiği serginin açılışında, sanatçılar eserleri hakkında bilgi verdi.
İlki 2016 yılında yine İBB’nin ev sahipliğinde gerçekleştirilen “II. Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Çalıştayı”nda sunulan bildiriler, grup çalışmalarının sonuçları ve sergide yer alan eserler, kitap haline getirilerek kamuoyu ile paylaşılacak.
SOMUT OLMAYAN KÜLTÜREL MİRAS (SOKÜM) NEDİR?
UNESCO; toplulukların ve bireylerin, kültürel miraslarının bir parçası olarak tanımladıkları uygulamalar, temsiller, anlatımlar, bilgiler, beceriler ve bunlara ilişkin araçlar, gereçler ve kültürel mekanlar olarak tanımlıyor.
Kuşaktan kuşağa aktarılan bu miras; toplulukların çevresine, doğasına ve tarihle etkileşimine bağlı olarak sürekli biçimde yeniden yoğrulur ve bu onlara kimlik ve devamlılık duygusu verir. Böylece, çeşitliliğe ve insan yaratıcılığına duyulan saygıya katkıda bulunulur.
SOMUT OLMAYAN KÜLTÜREL MİRAS ALANLARI
1- Somut olmayan kültürel mirasın aktarılmasında taşıyıcı işlevi gören dille birlikte sözlü gelenekler ve anlatımlar (destanlar, efsaneler, halk hikayeleri, atasözleri, masallar, fıkralar vb.)
2- Gösteri sanatları (Karagöz, meddah, kukla, halk tiyatrosu vb.)
3- Toplumsal uygulamalar, ritüeller ve şölenler (nişan, düğün, doğum, nevruz, vb. kutlamalar)
4- Doğa ve evrenle ilgili bilgi ve uygulamalar (geleneksel yemekler, halk hekimliği, halk takvimi, halk meteorolojisi vb.)
5- El sanatları geleneği (dokumacılık, nazar boncuğu, telkâri, bakırcılık, halk mimarisi.)
