KANAL 5’te ekrana gelen Sivil Politika programına konuk olan IKBY’de faaliyet gösteren KDP’nin Ankara Temsilcisi Omar Merani, IKBY’de 25 Eylül tarihine yapılması planlanan bağımsızlık referandumuyla ilgili önemli açıklamalarda bulundu. Sivil Politika’nın moderatörü Semra Polat’ın sorularını yanıtlayan Merani, "ABD, İbadi'nin tekrar başbakan seçilmesi için referandumun ertelenmesini istiyor" ifadelerini kullandı. Merani konuşmasının devamında "ABD'nin Irak ve Suriye'ye girmesinin tek nedeni menfaatleri." dedi.
Türkiye ile IKBY arasında ticari ve ekonomik alanda önemli ilişkiler olduğunu söyledi.
KDP Ankara Temsilcisi Omar Merani’nin açıklamalarından satırbaşları şöyle:
25 Eylül’de IKBY’de bağımsızlık referandumuna gidilecek. Aslında 1991’den bu yana kendi başına bir yönetim görüyoruz. Ancak artık bağımsızlığını isteyen bir siyasi yapı var. 25 Eylül’de yapılması planlanan bağımsızlık referandumunda sandıktan “Evet” çıkması halinde bağımsızlığınızı ilan edebilecek misiniz?
Tespitiniz doğru. 1991’den bu yana özerk ve federal bir yapı var fakat bugüne kadar bugüne kadar çok fazla soykırımdan, göçten geçildik. Kimyasal saldırılara maruz kaldık. Bu referandumun en önemli amaçlarından bir tanesi de bu tarz felaketlerin önünü kesmek. Onun için bu referandum konusunda çok ciddiyiz. İnşallah bu konudaki kararlılığımız devam edecek.
Ben de IKBY’ye gidip geliyorum. Zaho, Duhok, Erbil’e gidip gördüğümde oraların gerçekten çok güvenli yerler olduğunu gördüm. Türkiye ile ekonomik ilişkilerde gerçekten çok iyi düzeyde. IKBY referandumda “Evet” alır ve bağımsızlığını ilan ederse Türkiye ile ilişkileri ne düzeyde olacak?
İnşallah sonuçlar dilediğimiz gibi olur. Türkiye ile dostluk zemininde kadim ilişkilere sahibiz. Bu ilişkiler ok kolay kurulmadı. Çok uzun uğraşlar sonunda bu noktaya geldik. Özellikle IKBY başkanı bu süreçte çok ciddi çaba harcadı. Öbür taraftan büyük devletlerin politikalarına baktığımızda büyük savaşlar yaptıklarını görüyoruz. Ekonomilerini ayakta tutmak için çaba gösterdiklerini görüyoruz. Örneğin, ABD’nin Suriye ve Irak’ta olmasının sebebi Suriye ve Irak halkı için değil kendi menfaatleri için buradalar. Kesinlikle burada bir menfaat ilişkisi söz konusu. Ben Türkiye’nin bölgedeki menfaatlerinden kolay kolay vazgeçeceğini düşünmüyorum.
Bölgede ciddi bir kaos var; hem Suriye’de hem de Irak’ta. Tüm bu kaosun içinde IKBY bağımsızlığını ilan etmek istiyor. Bu ateş ortamında IKBY bağımsızlığını ilan ederse bölgede dengeler ne yönde değişecek?
Bildiğiniz gibi bölgemizde Irak ve Suriye başta olmak üzere IKBY açısından diğer bölgelere göre daha iyi. Referandum ve bağımsızlıktan sonra askeri gücümüz kendi başına hareket edecek. Ve inşallah daha güçlü, daha ciddi çalışmalar yapılacak. Biz bu anlamda komşularımıza ciddi bir güvenlik alanı oluşturabiliriz. Bölgenin güvenliğine katkı sunabiliriz.
Kürt peşmergeler DAEŞ ile savaşıyor ve DAEŞ’in elinden kurtardıkları bölgeler oldu. Peşmergeler IKBY’ni DAEŞ teröründen koruyor ve muhafaza ediyorlar. ABD, referandum ile ilgili olarak McGruk açıklamasında, biz bu referandumun yapılmasını istemiyoruz, yapılmaması gerekir, beyanatında bulundu. Tillerson da, bu referandum ertelenmeli, dedi. ABD neden çelişkili ifadeler kullanıyor?
Tabii ki birçok kesimin bu bölgede menfaatleri var. Öbür taraftan Irak’ta seçime doğru gidiliyor. Sanırım önümüzdeki yılın dördüncü ayında bir seçim olacak. İran tüm kuvvetiyle Maliki’yi başbakanlık için hazırlıyor. ABD ise tercihini İbadi’den yana yapıyor. Bu ABD’nin referandumun ertelenmesini istemesi için önemli bir neden olabilir. Çünkü ABD öncelikli olarak İbadi’nin desteklenmesini tercih ediyor. İbadi’nin tekrar başbakan olarak seçilmesini istiyor.
Mesut Barzani bir açıklamasında, ABD , Irak’ı işgal ettiğinde biz bağımsızlı istedik ancak ABD bizim özerk bölge olarak kalmamızda ısrar ettiği için biz bağımsızlığımızı ilan edemedik, demişti. Referandumdan “Evet” çıkması ve Kürdistan bağımsızlığını ilan etmesi halinde ABD ile ilişkileriniz nasıl olacak?
Siz de az önce değindiniz. 1991’de bağımsız hükümet iddiasıyla hareket ettik ancak 2003’ten itibaren yeni bir Irak’ın inşa edildiğini görüyoruz. Ve biz istiyoruz ki insan haklarının korunduğu, tarih ve kültürünün olduğu, birçok ulusun birlikte yaşayabildiği bir Irak olmasını istedik ama bu başarılı olmadı ve biz de bu kararı almak durumunda kaldık.
IKBY Başkanı Mesut Barzani, ABD’nin açıklamalarına yönelik verdiği beyanatta, referandumun zamanında yapılacağını açıkladı. Önümüzdeki günlerde referandum süreciyle ilgili bir değişiklik olabilir mi?
Şu ana kadar böyle bir eğilim yok çünkü biz bu konuda anlaştık. Ciddi çalışmalar yapıldı bunun için. Hem seçim komisyonu hem de siyasi partiler ve sivil kuruluşlar ciddi çalışma içerisinde.
ABD bugüne kadar IKBY’ye yönelik bir oyalama taktiği mi uyguladı?
ABD’nin temel politikası, bütüncül bir Irak’tan yanaydı. Ama demokrasinin olduğu ve tüm ulusların kendini ifade edebildiği bir Irak’tı ama başarılamadı.
Şengal bölgesinde de peşmergeler DAEŞ ile savaşıyor. O bölgede PKK da var. orada ciddi anlamda sıkıntı çıkarmaya çalışıyor. Bu süreçte IKBY ve PKK arasında neler yaşanacak?
Yaklaşık 600 ila 700 peşmergeyi şehit verdikten sonra Şengal’i kurtardık. Suriye’den silahlı PKK’lılar da bölgeye geldi. Onlar dönmek için gelmişlerdi ancak çıkmadılar ve orada kaldılar. Oraya yerleştiler. Biz, onun için bu referandum sürecini bir an önce tamamlamak istiyoruz.
Haşdi Şabi de peşmerge ile birlikte size destek olacağını söyledi. İran ve IKBY arasında bir anlaşma mı yapıldı?
Bildiğiniz gibi bugün bizim referandum komitesi Bağdat’ta idi. İran büyükelçisi ile de ilişkimiz var. Doğrudur. Haşdi Şabi, İran’a bağlı askeri bir gruptur. Biz Haşdi Şabi ile permerge olarak DAEŞ’e karşı mücadele ediyoruz. DAEŞ, Kürdistan’a geldiğinde önce biz mücadele ettik, sonra ABD geldi. DAEŞ, hepimizin müşterek düşmanıdır.
İran, IKBY’nin bağımsızlığını kazanmasına destek veriyor mu?
Şu ana kadar İran’dan böyle bir tavır, böyle bir yaklaşım görmedik.
Cumhurbaşkanı Erdoğan da tıpkı ABD’nin söylemelerine benzer açıklamalarda bulundu ve Irak’ın toprak bütünlüğünden yana olduklarını söyledi. Referandumdan “Evet” çıkması halinde ikili ilişkiler nasıl olacak?
Öncelikle sayın Erdoğan’ın kararına saygı duyuyoruz. Biz komşuyuz fakat bu konu Kürdistan halkının talebidir. Bu konuda da ciddiyiz ve olacağız. Türkiye’nin kapılarını bize açık tuttuğunu biliyoruz. Her zaman bizi kucaklamıştır. 80’li ve 90’lı yıllarda bizi kucaklamıştır. Ama biz bir daha 80’li ve 90’lı yıllarda yaşadıklarımızı yaşamak istemiyoruz. Bu amaçla referanduma gitmek istiyoruz.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, çözüm süreci devam ederken sayın Mesut Barzani ile Kürt sanatçı Şivan Perwer’i Diyarbakır’a davet etti ve üçü birlikte çok güzel bir tablo sergilediler. O resmin sonrasında ne yazık ki süreç gerileme sürecine gitti ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın tabiriyle, süreç buzdolabına konuldu. Bağımsızlığınızı ilan etmeniz halinde Türkiye’de Kürtlere yönelik tekrar bir sürecin başlamasını talep edecek misiniz?
Söylediğiniz tablo tarihi bir tablo idi. Hem Türkler hem de Kürtler açısından. Biz bunu tarihe düşülmüş önemli bir resim olarak görüyoruz. İnşallah Kürdistan bağımsızlığını aldıktan sonra ümit ediyoruz ki Türkiye ile ilişkilerimiz daha ileri düzeyde olacak. Şu anda Türkiye ile birlikte yapmak istediğimiz çok şey var fakat engellerimiz var. Merkezi hükümet buna izin vermiyor.
ARTUKLU HABER AJANSI-ANKARA
