İlhan KARAÇAY`dan A`dan Z`ye Türk Turizmi

UTRECHT (Hollanda),- Geçen yıl bu günlerde, yani Utrecht Turizm
Fuarı'nın açıldığı gün (12 Ocak 2016), Sultan Ahmet Meydanı'nda patlayan bombanın, Türk turizmine de bomba gibi düştüğü haberi ile sarsılmış ve üzülmüştük. Bugünlerde ise, geçen yılki sarsıntı ve üzüntümüzün boşuna olmadığını anlamış olduk. Zira, Türk turizmi geçen yıl yüzde 45'lik bir darbe yedi.

Yıllarca önce başlayan, 'Turizm'deki Türkiye Sevdası', içinde bulunduğumuz ortam nedeniyle ateşini kaybetmeye devam ediyor. Ortam'ın bu şekilde daha da devam etmesi halinde ise, bu sevda sona erecek gibi...
Türk turizminin bu koşullarda nereye gitmekte olduğu sorusunun yanıtını almak için, çok geniş kapsamlı bir analiz yapılması gerekiyor.

Önce, Türk turizminin nasıl kalkındığına bakmak lazım.
Hollanda'daki Türk seyahat acentaları, bir zamanlar yaptıkları kampanyalar ile turizmimize büyük bir katkı sağlamıştı. Sayıları 50'yi aşan Türk tur operatörlerinin, onar, yirmişer ve hatta ellişer binlik Hollandalı turist sayısı yarım milyonu aşmıştı.
Sonradan yaşama geçen Corendon firmasının katkısı ve Hollandalı rakip firmaların rekabeti sayesinde, Hollanda'dan Türkiye'ye giden turist sayısı bir milyonu aşmıştı.

Türkiye'ye diğer ülkelerden ve Rusya ile eski uzantısı olan ülkelerden  giden turist sayısı, Turizmde iddialı olan diğer ülkeleri  kıskandıracak bir hal almıştı. Başta Yunanistan olmak üzere, tüm rakip ülkeler, turizmimizin baltalanması için planlar yaparken, son gelişmeler o ülkelerin ekmeğine yağ sürmüş oldu.
 

NEREDEN NEREYE
Verilen resmi bilgilere göre, Türkiye'nin turizmdeki kaybı yüzde 30.
Hollanda'yı örnek alırsak, bir yıl önce Türkiye'ye giren Hollandalı sayısı  
1.199.502 iken, geçen yıl bu sayı 880.976 olmuş.
Bu da gösteriyor ki, geçen yıl Türkiye'ye 318.576 daha az Hollandalı girmiş.
Bana göre, 318.576 Hollandalı'nın tamamı turisttir. Zira, Türkiye'ye giriş yapan Hollandalılar arasında, benim gibi Hollanda pasaportu taşıyan sizlerin de birkaç kez girişleri ve işadamlarının girişleri de turist olarak sayılmaktadır. Benim, sizin ve işadamlarının Türkiye'ye girişlerinde hiçbir eksiklik olmamıştır.  Demek ki, Türkiye'ye giriş yapmış olan Hollandalı turist sayısı 500 bine düşmüştür.

500 BİN TURİSTİ KİM TAŞIYOR?
Utrecht Turizm Fuarı'nda görüştüğüm turizm uzmanlarıyla birlikte yaptığım analize göre, Türkiye'ye Hollandalı turist taşıyan ilk 6 firma şöyle sıralanabilir:
En çok Corendon olmak üzere, Tui, Neckerman, Thomas Cook, Sunweb, Kras.
Daha sonra FTİ, Alltours, Rewe ve İTS firmaları gelir.
Eskiden sayıları elliyi aşan ve kendilerine 'Turizm Kahramanları' dediğimiz Türkler'den eser kalmadı artık. Türkiye'ye üç-beş bin de olsa turist taşıyan Türk firmalarından ancak dördünü saptayabiliyorum.
Bunlar da, Bentour, Nuhr, Prettig ve ADO.

ALMANLAR KUŞATMADA
Avrupa turizm sektörü, Alman firmalarının kuşatması altında. Alman firmaları Hollanda'da da etkin vaziyetteler. D-Reizen'i satın alan FTİ ve Prijsvrij'i satın alan Rewe gibi firmalar da Hollanda pazarında güçleniyor.
Buna karşın, daha önceleri pazarda büyük bir paya sahip olan Türk firmları kaybolup gidiyor. Şimdilerde faaliyet gösteren Türk firmalarının turist gönderme sayısındaki payı ise 20 bini geçmiyor.

DEVLET YADIM YAPMALI
Fuar'da konuştuğumuz uzmanlar, Türk devletinin sadece büyük firmalara verdiği para desteğinin, küçük çaptaki firmalara da verilmesi gerektiğini belirtiyorlar. Uzmanlara göre, yurtdışında Türkiye için yapılan her reklamın karşılığı Türk devleti tarafından ödenirse, küçük firmalar da güçlenirler ve daha fazla turist gönderirler. Güçlenecek olan bu firmaların çoğu Türk olduğu için, eforlarını sadece Türkiye için harcayacaklar. Zira, diğer büyük firmalar, gerektiği zaman uçuş destinasyonlarını başka ülkelere taşıyabiliyorlar.

FUAR'DA TÜRKİYE'NİN KONUMU MUHTEŞEMDİ

Bu yıl 47'incisi düzenlenen Utrecht Uluslararası Turizm Fuarı, Berlin ve Londra'dan sonra Avrupa'nın en önemli fuarı olarak tanınıyor. Fuar'a Türkiye, 50 dolayında firma ile katılıyor. Otel temsilcilikleri ile birlikte katılım sayısı yüzü geçiyor.
Türkiye bu yıl toplamda 1300 m²'lik  ön plandaki bir alanda, profesyonelce bir dizayn ile onbinlerce ziyaretçiyi ağırladı.
Lahey Turizm Müşavirliği'mizin kontrolunda kurulan standlarda, Türk misafirperverliğinden örnekler sunuldu.  Fuar günleri boyunca Maraş Dondurması  ikramı şov ile sunuldu. Ebru Sanatı Sergisi ve müzik dinletleri de cabası idi.

GÖBEK ATTIRARAK KORKUYU DA ATTIRDILAR: Turizm Müşavirliğimizin düzenlediği 1300 metrekarelik alanda hafta boyunca müzik ziyafeti de vardı. Müge Alpay Grubu'ndan , Mert, Oray ve Nedim, icra ettikleri repertuarları ile beğeni kazandılar. Kıvrak müzük başladığı zaman sahneye dökülen Hollandalıları kıvır kıvır göek attıran ekip, Türkiye kourkusunu da attırdılar.

 

BÜROKRATİK İLGİ YOKTU

Utrecht Turizm Fuarı'nın 47 yıllık geçmişinde, bu fuara gelen Türk Bakan sayısı 3'ü geçmedi. Birkaç kez de Müsteşar ile temsil edilen fuarda bu yıl maalesef öksüz kaldık.
Fuara geleceği belirtilen Kültür ve Turizm Müsteşarı Ömer Arısoy'un gelişi son anda ertelendi ama Müsteşar Yardımcısı Ahmet Temurci'nin katılımı gönüllere bir nebze olsun su serpti. Lahey'de Turizm Müşavirliği ve Ataşelik makamları da hala boş duruyor. Fuar'daki tüm organizasyonlar, Müşavirliğimizde çalışan fedakar elemanlar tarafından yapıldı. TÜRK HAVA YOLLARI DA VARDI

THY bu yılki fuarda, geçen yıllara oranla daha geniş bir alanda yer aldı. THY Amsterdam Müdürülüğü'ne yeni atanan Cengiz İnceosman ve satış sorumluları Hüseyin Yüksek ile Emel Kanat, standlarınız ziyaret edenlere yakın ilgi gösterdiler ve yeme içme ikramında bulundular.Görsel yayınlar ile THY'nin altıncı kez Avrupa'nın en iyi havayolu şirketi olduğu belirtien standta, çiçeği burnunda yeni müdür İnceosman, 'Hollanda'da Türkiye'ye daha çok uçuş ve daha çok yolcu' sloganı ile yeni kampanyalar yapılacağını belirtti.
İnceosman, Hollanda'daki Türk medya mensupları ile çok yakında yemekli bir toplantı yapacaklarını da sözlerine ekledi.

 

TORUNOĞULLARI ve İNGİLİZ PARTNERDEN BÜYÜK YATIRIM: Hollanda'da tencerecilikten kazandığı paralar ile, Türkiye'de otelciliğe ve inşaatçılığa başlayan ve bu yolda epey yol alan Turgut Torunoğulları, Marmaris, Fethiye ve İstanbul'daki ORKA otelleri zincirini daha da uzatmak için bir İngiliz ile sözleşme imzaladı.Utrecht Turizm Fuarı'nı birlikte ziyaret eden ikili, mdya mensuplarının önünde imzaladıkları szöleşmeye göre, Türkiye'de milyarlarca harcama yapılarak dev projeler gerçekleştirilecek. Utrecht Turizm Fuarı'na özel olarak gelen Turizm bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Ahmet Temuçin ile de görüşme fırsatı elde eden ikili, Türkiye'deki kötü şartlara rağmen yatırım yapmaktan çekinmediklerini açıkladılar.
Soldaki fotoğrafta, Turgut Torunoğulları'nı, oğlu Ercan, kardeşi Ertan ve İngiliz ortak Lee Edward Grant ile görüyorsunuz. Sağdaki fotoğrafta ise,  girişimcileri, Turizm Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Ahmet Temuçin ile görüşürken görüyorsunuz.

GARSONLUK YAPAN GENEL MÜDÜR: Türkiye'ye en çok turist gönderen tur opreratörleri arasında yer alan Kras Reizen'in Genel Müdürü Marianne Romijn, açtıkları standta ziyaretçilere hizmet için hafta boyunca garsonluk yaptı. Firmanın Türkiye sorumlusu Yavuz Ataç ile birlikte görüntülediğim Romijn, kötü koşullara rağmen bu yıl Türkiye'ye daha çok turist göndermeyi amaçladıklarını belirtti.

 

TURİZMCİLER BİR ÇATI ALTINDA TOPLANIYOR: Gerek Türk turizminin duraklama dönemine girmesi ve gerekse sektördeki sorunlar ve yurttaşların şikayetleri konusunda çözüm bulmak için biraraya gelen Kamil Saygı, Osman Çelik ve Durmuş Doğan, görülen aciliyet nedeniyle Hollanda Türk Turizm ve Seyahat Acentelari Derneği'ni resmen kurdular.
Derneğin Başkanlığını yapan Kamil Saygı, Turizm Fuarı'nda

Müsteşar Yardımcısı Ahmet Temurci ile yaptıkları görüşme hakkında şunları söyledi: ''Hollanda Türk Turizmciler Derneği olarak Sn Ahmet Temurci ile yaptığımız görüşmede ön plana çıkan en önemli unsur, Tui, Sunweb gibi büyük şirketlere uygulanan ve Türk acentelere uygulanamayan desteğin Türk acentelere de uygulanmasının yapılan düzenleme ile önünün açılmış olması oldu.Ayrıca bundan sonra bakanlıkla birlikte turizm çalıştayları gibi ortak çalışmaların yapılması konusunda anlaşmaya varıldı.''

 

Dijital ortamda turizm hizmetleri veren İATİ firmasının Hollanda, Belçika ve Fransa temsiciliğini yapmakta olan Kamil Saygı, bu konuda da şunları söyledi: ''İati olarak 2016 yılını sektörün aksine 59 luk bir büyüme ile başarılı bir şekilde kapadık. 2017 de büyümeyi sürdüreceğiz.Türkiye turizmi içinse aynı düşüncede olmak isterdim ama maalesef çok büyük bir artış ön görülmüyor. Özellikle Hollanda, Almanya, Fransa ve Belçika gibi öncü ülkelerde pazar sadece büyük tur operatörlerine kaldı.Türk tur operatörlerinin büyük çoğunluğu faaliyetlerini durdurmak zorunda kaldı. Tam bu noktada acentelerin önemi bir kez daha ortaya çıkmış oldu. Oteller ve havayolu şirketleri, ihmal edilen Türk seyahat acentelerine umut bağlamış durumda. Biz acentelerimiz ve özellikle 'etnik pazar' dediğimiz Türkler için bir paket hazırladık. Bu paket ile misafirlerimiz Karaman, Kayseri gibi, diledikleri yerlere giderek, akraba ziyaretlerini yapabilecek, sonra dilediği otel ve şehirde tatilini yapacak ve oradan dönebilecek.''

 

VONRESORT OTELLERİ ÇOK İDDİALI: Vonresort otelleri zincirinin Genel Müdürü Süleyman Gürpınar (ortada), otellerinin tanıtımı için katıldıkları Utrecht Turizm Fuarı'nda, hafta boyunca ziyaretlerde bulundu ve görüşmeler yaptı. Kendilerine müşteri gönderen Corendon standı içinde kendi standlarını da kuran Gürpınar, yaz ayları için önemli rezervasyonlar aldıklarını belirtti. Gürpınar, Türkiye hakkında yanlış istifhamlara kapılmış olan Hollandalılar'ı, kendileri için hayati bir endişe olmadığına inandırdığını belirterek, 'Diyaloglar mantıklı yapıldığı zaman sonuca ulaşılıyor' dedi.

 KUŞADASI ve BÜLENT İLBAHAR: Hollanda'da 'Kuşadası' dendiği zaman akla ilk gelen

isim Bülent İlbahar oluyor. Zira Bülen İlbahar, uzun yıllar turizmcilik yaptıktan sonra 30 yıl önce Kuşadası'na göç etmiş ve küçük çapta incaming işlerine başlamıştı. Ama sonra rüzgarı arkasına alan İlbahar otel kiralamaya ve satın almaya başladı. Bugün tam 5 otelin işletmeciliğini yapan Bülent İlbahar'ı, Fuar'daki Kuşadası standında bulduk. Standa Kuşadası belediyesi'ni temsilen bulunan Nuray Eken ile birlikte bulduğumuz İlbahar, ''Bize gelen Hollandalılar, bombadan korkmayan Hollandalılardır. Bizde atom bombası da patlasa, Hollandalılar bize gelmekten caymayacaklardır.'' diye konuştu.

 

NUHR OPERASYONU İZMİR'E TAŞIDI: Hollanda'da turizmciliğe Yıldırım reizen olarak başlayan Ahmet Karacadal (soldan ikinci), daha sonra kurduğu NUHR zinciri ile büyük bir hamle yaptı. Güvendiği turizmcilerle birleşerek yeni bir yapı oluşturan Karacadal, Hollanda'da çeşitli kentlerdeki şubelerin işini kolaylaştırmak için operasyon merkezini İzmir'e taşıdı. İstanbul, Antalya, Ankara, Konya ve Kayseri'de de faaliyet gösteren NURH, Türkiye'ye turist gönderen Türk firmaları içinde başı çekiyor.

 

ARTUKLU HABER AJANSI-HOLLANDA

İLHAN KARAÇAY