İstanbul?da 2018?in ilk 10 ayında 22 bin 672 ton tıbbi atık toplandı. Atıklar Kemerburgaz?daki Tıbbi Atık Yakma Tesisi?nde, yakılmaya uygun olmayanlar da yine aynı bölgedeki dünyanın en büyük Tıbbi Atık Sterilizasyon Tesisi?nde sterilize edilerek bertaraf edildi. Tesislerin elektrik ihtiyacı da yakma işleminden elde edilen enerjiyle karşılanıyor.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB), İstanbul genelinde 20 yatak ve üstü kapasiteli toplam 316 hastane ile 20 yatak altı toplam 9.884 merkezin atıkları, eğitimli 157 personel tarafından özenle toplanıyor. Toplama işleminde yönetmelikte belirlenen özel olarak donatılmış 50 araç kullanılıyor. İstanbul’da tıbbi atık üreten tesisler İBB Atık Yönetim Müdürlüğü?ne ulaşarak bilgi veriyor ve bunun ardından sözleşme imzalıyor. İBB iştiraki İSTAÇ ise bu tıbbi atıkları topluyor.
-10 AYDA 22 BİN 672 TON TIBBİ ATIK TOPLANDI-
İBB Atık Yönetim Müdürlüğü ve İSTAÇ A.Ş’nin (İstanbul Çevre Yönetimi Sanayi ve Ticaret A.Ş) birlikte gerçekleştirdiği çalışma ile 2018’in ilk 10 ayı içerisinde İstanbul genelinde 22 bin 672 ton tıbbi atık toplandı. Yakılabilir olanlar Kemerburgaz’daki Tıbbi Atık Yakma Tesisi’nde, yakılmaya elverişli olmayanlar da yine aynı bölgede bulunan dünyanın en büyük Tıbbi Atık Sterilizasyon Tesisi’nde sterilize edilerek bertaraf edildi.
-23 YILDA 100 KAT ARTTI-
İBB’nin 1994 yılında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı döneminde başlattığı tıbbi atıkların toplanması ve bertaraf edilmesi (tıbbi atıkların bazılarının yakılmasından elde edilen enerji ile elektrik üretilerek geri dönüşüm sağlanmış oluyor) çalışması 24 yıldır devam ediyor. Her geçen yıl artan tıbbi atık miktarı 1995 yılından bu güne kadar 100 kat artış gösterdi. 1995 verilerine göre yılda 265 ton toplanan tıbbi atık, 2000?de 7 bin 225, 2005?te 10 bin 125, 2010?da 17 bin 306, 2015?te 22 bin 958, 2018?in ilk 10 ayında ise 22 bin 672 tona ulaştı. 1995’te İstanbul?da günde 726 kilogram tıbbi atık toplanırken bu rakam 100 kat artış göstererek 2018’de 75 tonun üzerine çıktı.
-TIBBİ ATIK İŞLEME SÜRECİ-
İstanbul’da tıbbi atıkları yakma veya sterilize işlemlerinden önce Anadolu ve Avrupa Yakası’ndaki dört ayrı birim topluyor. Bu tıbbi atıklar daha sonra Kemerburgaz’daki tesislere götürülüyor.
Kentte toplanıp tesise getirilen atıklar titreşimli raylı sistemle 1000°C - 1200°C sıcaklığındaki fırınlarda yakılıyor. Yakılan bu atıklar hacimsel olarak yüzde 95, kütlesel olarak ise yüzde 75 azalıyor. Tıbbi atıkların yakılmasından doğan enerji ile hem yakma tesisinin hem de çevredeki idari binaların elektrik ihtiyacı karşılanıyor.
-DÜNYANIN EN BÜYÜK TIBBİ ATIK STERİLİZASYON TESİSİ-
Toplanan tıbbi atıkların yakılamayanları Kemerburgaz’daki Tıbbi Atık Sterilizasyon Tesisi’nde 45 dakika boyunca, Otoklavların (Yüksek ısı ve basınca dayanıklı kazan) içerisinde 3 bar basınçlı buhar ile 145°C sıcaklıkta sterilizasyon işlemine tabi tutuluyor. Steril edilen atıklar yüzde 70 oranında küçültülüp düzenli depolama sahasında bertaraf ediliyor. Faaliyete 2013 yılında geçen, yatırım bedeli 15 milyonu bulan ve günlük 100 ton tıbbi atık sterilizasyonu yapabilen “Tıbbi Atık Sterilizasyon Tesisi” dünyanın en büyüğü olma özelliğine sahip.
-HANGİ ATIKLAR TIBBİ ATIK OLARAK KABUL EDİLİYOR?-
İstanbul’da günde 75 tonun üzerinde tıbbi atık toplayan İBB bu atıkları 10.200 tıbbi atık üreticisinden üç farklı kategoride topluyor.
- Enfeksiyoz Atıklar (Kan, kan bulaşmış eldiven, maske önlük, bez),
- Kesici ve Delici Atıklar (Enjektör iğneleri, lam, kan tüpleri neşter gibi cam ve metal atıklar),
- Patalojik Atıklar (ameliyat sonrası oluşan atıklar), bu tıbbi atık türleri ‘üreticileri’ tarafından ayrı ayrı biriktiriliyor. İSTAÇ ekipleri de her gün bu atıkları türlerine göre özenle toplayıp bertaraf ediyor.
- TIBBİ ATIK TOPLANMASININ ÇEVREYE KATKISI-
Temiz bir çevre ve sağlıklı nesiller için her alanda çalışmalarını sürdüren İBB, tıbbi atıkların da düzenli bir şekilde toplanıp bertaraf edilmesinde önemli bir görevi yerine getiriyor. Tıbbi atıklar, patojen (hastalığa neden olan her türlü organizma) taşıma ihtimali yüksek atıklar olarak sınıflandırılmıştır. Bu özelliklerinden dolayı çevreye ve insan sağlığına zarar verme özelliğe sahiptirler. Tıbbi atıklar doğru şekilde bertaraf edilmediğinde doğaya sızan suları bulaşıcı hastalıkların yayılmasına, yaralanmalara ve doğa yaşamının olumsuz etkilenmesine sebep olurlar. Doğaya kontrolsüz şekilde bırakılan tıbbi atıklar uzun vadede fare, sinek vb. diğer canlılar için beslenme ve üreme kaynağı olması nedeniyle insan ve çevre sağlığını olumsuz etkileyebilmektedir.
İBB bu nedenle tıbbi atıklardan çevre ve insan sağlığının olumsuz etkilenmemesi için tıbbi atıkları, toplama işleminde yönetmelikte belirlenen özelliklerle donatılmış 50 araçla toplama işlemini gerçekleştirip bertaraf etmektedir.
-İBB’DEN SIFIR ATIK PROJESİNE TAM DESTEK-
Emine Erdoğan Hanımefendinin himayesi, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın koordinasyonunda başlatılan “Sıfır Atık Projesi” kapsamında İBB, temiz bir çevre için her alanda geri dönüşüm çalışmalarını arttırarak sürdürüyor. Tıbbi atıkların bazılarının yakılmasından elde edilen enerji ile de elektrik üretilerek geri dönüşüm sağlanmış oluyor.
