ÖZEL GÜVENLİK BÖLGELERİ KONUSUNU MECLİSE TAŞIDI

TBMM 25. Dönem Halkların Demokratik Partisi (HDP) Mardin Milletvekili Enise GÜNEYLİ  Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına verdiği özel güvenlik bölgeleri ve geçici askeri güvenlik bölgeleri hakkında ilk imza sahibi olduğu araştırma önergesi ile konuyu Meclis gündemine taşıdı.

HDP Mardin Milletvekili Enise Günetli tarafından TBMM Başkanlığına verilen soru Önergesi şöyle:

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞI’NA

Özel güvenlik bölgesi ilanlarının siyasi, toplumsal, hukuki, ekonomik, ekolojik boyutlarıyla araştırılması amacıyla Anayasa’nın 98., Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü’nün 104. ve 105. maddeleri gereğince Meclis Araştırması açılmasını arz ederiz. 21.08.2015                      

               Enise GÜNEYLİ

Mardin Milletvekili

 GEREKÇE

İnkar ve asimilasyon politikalarının uygulamada bir türevi olan Olağanüstü Hal (OHAL), 1987 ve 2002 yıları arasında dört ayda bir yenilenerek yürürlükte kalmıştı. Bu yıllar Türkiye siyasi tarihinde zorla kaybedilmelerin, siyasi suikastların, rastgele ateş açarak insan öldürmelerin, faili meçhullerin, yargısız infazların, köy boşaltmalarının en fazla olduğu dönem olmuştur. On binlerle ifade edilen bu hak ihlallerinin büyük bir ekseriyeti Kürtlerin yoğun olarak yaşadığı illerde gerçekleştiğine dair tanıklıklar, iddialar ve belgeler mevcut olup, bu realite bazı resmi kurumların raporlarında, adli mercilerin dosyalarında ve sivil toplum örgütlerinin istatistiklerinde defalarca teyit edilmiştir.

Geçmiş göz önünde bulundurulduğunda; Kasım 2002’de kaldırılan bu uygulamanın bir benzeri 2015 yılında "Güvenlik Bölgesi" adı altında karşımıza çıkmıştır.

1 Mart 2015 ile 20 Ağustos 2015 tarihleri arasında 7’si Güneydoğu Anadolu Bölgesinde yer alan Siirt, Şırnak, Kilis, Antep, Urfa, Mardin, Diyarbakır ve 7’si Doğu Anadolu Bölgesinde yer alan Ağrı, Tunceli, Hakkari, Kars, Erzurum, Van, Ardahan illerinde 5’i geçici askeri güvenlik bölgesi ve 9’u özel güvenlik bölgesi olmak üzere toplam 103 alan/bölge Bakanlar Kurulu ve Valilikler kararıyla güvenlik bölgesi ilan edilmiştir. Birer il hariç olmak üzere Gürcistan, Ermenistan, Suriye sınır illeriyle Irak ve İran sınır illerinin tamamına yayılan güvenlik bölgesi uygulamasında Valiliklerin 15 gün ve daha kısa süreli güvenlik bölgesi ilanları; Kilis, Tunceli, Hakkari, Antep ve Ağrı illerinde süre sonunda tekrarlanırken Siirt, Şırnak, Kars, Urfa, Mardin, Erzurum, Van, Diyarbakır ve Ardahan illerindeki güvenlik bölgesi ilan tarihleri bu önergenin verildiği tarihte hala devam etmektedir. Bu illerdeki sürelerin henüz uzatılıp uzatılmayacağı bilinmemekle beraber, gerek ilanların OHAL döneminde 46 defa tekrarlanmasından çıkarılan geçmiş tecrübeler ve gerekse de Güvenlik Bölgesi ilanlarının süre sonunda tekrarlandığına ilişkin yapılan gözlemlerden hareketle; genel teamülün bu ilanların tedricen genişletilerek uzatılacağı şeklinde bir seyir izleyeceği söylenebilir.

2015 yılı Temmuz ayından itibaren sayısı hızla artarak ilan edilen "Güvenlik Bölgeleri"nde başta meskun mahaller, tarım ve hayvancılık mekanları olan mera ve yaylalar, su kaynakları, ulaşım ağları bulunmaktadır. Sözü edilen yerlerin kullanımı sınırlandırılıp zaruri hallerde izne bağlanarak; yurttaşların başta mülkiyet hakkı olmak üzere pek çok hak ve özgürlükleri ellerinden alınmış, temel geçim kaynaklarına erişim sınırı getirilmiş, mahalli idarelerin asli görevlerinden olan altyapı çalışmalarına engel koyulmuş, ormanlar yangınlarla çölleştirilerek; içinde bitkisi, hayvanı, insanıyla hiçbir canlının yaşamasına olanak bırakılmamıştır. Tüm bunlarla birlikte kamulaştırmayı (el atmayı) olağanlaştıran, yurttaşların kamulaştırılmayan taşınmazlarını kime satabileceklerine karar veren 2565 sayılı Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Kanunu; göçe iten yönüyle de zorla yerinden etme (tehcir) düzenlemesi işlevi görmektedir.

Özetle; Türkiye’nin %16,6’lık coğrafik alanını ve %13,1’lik nüfusunu oluşturan bu 14 ilin 10.253.676 kişiden oluşan yaşayanları çarpan etkisiyle uygulamadan etkilenmektedir. 7 Haziran genel seçimlerine ilişkin sayısal çıktılar ve seçim sonuç haritası birlikte değerlendirildiğinde; 1987-2002 yıllarında uygulanan OHAL ile manidar benzerlikler içeren bu uygulamanın, siyasi, toplumsal, hukuki, ekonomik, ekolojik boyutlarıyla araştırılması amacıyla bir Meclis Araştırması açılmasını talep ediyoruz.

ARTUKLU HABER AJANSI-ANKARA