SUZAN SUZİ TÜRKÜSÜNÜN ÇOK HAZİN HİKAYESİ

Diyarbakır’da Dicle nehri kıyısında, Kırklardağı’nın arkasında Kırklar Ziyareti yer alır. Bölge halkından çocuğu olmayanlar, buraya gelip dilek dilerler. Türkünün konusu da bu ziyaretten yola çıkılarak dillere dolanmıştır.

Bir Süryani zengin ailenin de hiç çocukları olmuyormuş. Kadın, Kırklar Ziyareti’ne gelip dilek dilemiş, adak adamış. Derken,  Bir kızı olmuş. Adını Suzi (Suzan) koymuşlar. Her yıl doğum gününde, annesi kızını süsler, giydirir ve Kırklar’a götürerek, bir kurban kestirirmiş.

Suzi böylesine bin nazlarla büyüyüp güzel bir genç kız olmuş. Gel zaman git zaman Suzi müslüman komşularının oğlu Adil’le, birbirlerine aşık olmuşlar. Yine bir doğum yıl dönümünde, annesi Suzi’yi hizmetçilerle beraber kurbanını kesmek üzere, Kırklar Ziyareti’ne göndermiş. Arkalarından habersizce Adil de gelmiş. Hizmetçilerin kurban kesme telaşından yararlanan Suzi, Adil’le beraber dağın arkasına dolanmışlar ve orada sevişmişler. Bu birliktelik belirli bir süre devam etmiş.

Kırklar Ziyareti, bu beraberliği bağışlamamış ve ve hikayeye göre güzel kız kız On Gözlü Köprü’nün orada, Dicle’de boğularak ölmüş. Suzi’nin ölümünden sonra, yokluğuna dayanamayan Adil de aklını yitirmiş ve o da bir gün Dicle'de boğulmuş. 

Kırklardağı’nın yüzü
Karanlık sardı düzü
Ben öleydim Suzan-Suzi
Ziyaret çarptı bizi

Köprüaltı kapkara
Anne gel beni ara
Saçlarım kumlara batmış
Tarak getir de tara

Köprünün orta gözü
Sular apardı düzü
Ben öleydim Suzan-Suzi
Dicle ayırdı bizi