Turizmde 12 ay gelir şart…
Necdet Buluz
Otelcilerin ortak görüşü:
“Turizmde 12 ay gelir şart.”
Özellikle Antalya ve Alanya’daki oteerin çoğu kış aylarında kapanıyor. Bu kapanmanın önlenmsei için 12 ay turizmin gelir getirmesi çalışmaları yoğunlaşıyor. Aternatif turizm devreye girecek. Sağlık ve spor başta geliyor.
Profesyonel Otel Yöneticileri Derneği (POYD) Mayıs ayı geleneksel yemeği Aska Lara’da gerçekleşti. POYD üyelerinin yoğun katılım gösterdiği etkinlikte, dernek başkanı Hakan Saatçioğlu açılış konuşmasını yaptı. Güncel turizm verilerini paylaşan Saatçioğlu, Antalya’da şu anda 3 milyon 500 bin turist ağırladıklarını, Mayıs sonu itibarıyla bu sayının 3 milyon 750 bine ulaşacağını belirtti. “Bu verilere göre geçen senenin yüzde 3 gerisindeyiz. Haziran sonu itibariyle geçen seneki turist sayımızı yakalamış olacağız” dedi.
Saatçioğlu, POYD’un yürüttüğü projelere de değindi bu konuda da şunları söyledi:
“POYD kariyer sayfamızda fiilen 61 otelin kayıtlı İK müdürleri bulunmaktadır. 300 mavi yakalı iş başvurusu yapılmış ve otellerin İK Müdürlerine iletilmiştir. Geçen hafta Yönetim Kurulu üyelerimizle Diyarbakır Dicle Üniversitesi ile iş ve danışmanlık protokolü imzaladık. Gençlerimize ‘Turizmde gelecek benim’ başlığı altında panel düzenledik. Oldukça verimli geçen panelimize Eylül ayından itibaren diğer üniversitelerde devam edeceğiz. Şayet olumlu dönüş alırsak, değerli hocalarımız ve müdürlerimiz ile ayda 2 kere bir araya gelip, karşılıklı güncel bilgilerimizi paylaşacağız. POYD olarak sadece güncel verileri sizler ile paylaşmak değil, aynı zamanda sektörümüzdeki konuşulamayan konuları gündeme taşımak ve takipçisi olmak arzusundayız. Nitelikli personelden bahsediyoruz ama 12 ay istihdam sağlayamıyoruz. Sektörümüz büyüyor, yaz aylarında turist sayılarımız artıyor, yatırımlar net çoğalıyor ama bu büyümeyi mümkün kılan insan kaynağımızı korumakta, onlara güvence sağlamakta, hem hükûmet hem de özel sektör olarak bizlerin yetersiz kaldığını düşünüyorum.”
Başkan Saatçioğlu, sektörün en önemli sorunlarından biri olan personel istihdamı konusuna da vurgu yaptı:
“Sektörde sezon sonunda çalışanlarımızı askıya alarak iş akdini donduruyoruz. Maalesef, yasal düzenlemeler gereği askıya aldığımız personel işsizlik sigortasından faydalandırılamıyor. 12 ay turizmden bahsetmek için kış aylarında nitelikli turistin ve turist sayısının mevcudun üç katına çıkması gerekiyor ki tesisler 12 ay çalışanını koruyabilsin. Maalesef görünür o ki, turist sayısı önümüzdeki 10 yıl içinde kış aylarında ne üç katına çıkarabilecek ne de istediğimiz nitelikli turisti kış aylarında ağırlayabileceğiz. Biraz gerçekçi olalım, bu durum hem personelimizi zor durumda bırakıyor, hem de sektöre kazandırmak istediğimiz gençlerimizi turizminden soğutuyor. Sezonluk işte çalışacağıma hiç çalışmam’ anlayışı yayılıyor ve turizm mesleği itibarsızlaşıyor. İşkur tarafından yapılan kapsamlı araştırmada, son üç yılda mezun olan turizm öğrencilerimizin sadece yüzde 20’si meslekte devam etmektedir. Yunanistan gibi rakip ülkeler bu sorunu çoktan çözmüş durumda. Oradaki turizm çalışanları kışın 4 ay işsizlik sigortasından faydalanmaktadır.”
Saatçioğlu, sektörün itibarsızlaşma tehlikesine de dikkat çekerek şöyle konuştu: “‘
Saatçioğlu, sektörün sürdürülebilirliği için önerdikleri destek mekanizmasını da şu sözlerle anlattı:
“Tabii ki sektör olarak, her şeyi devletimizden isteyemeyiz. Askıya alınan personelin hem devletimiz hem de özel sektör olarak, dört ay asgari gelirini sağlamalıdır. Bunun adını: Özel sektör destekli – kısa çalışma ödeneği diyebilirsiniz. Fiilen 6 ay çalışmış, 18-30 yaş arası veya yaş sınırı olmadan, turizm meslek diplomasına sahip veya diploma şartı aranmadan, işletmelerin 4 ay süre askıya aldığı personeli aylık 10 gün çalıştırması, bu ödenekten faydalanacak personelin bir sonraki yaz sezonunda tekrar aynı işletmede minimum 4 ay çalışma şartı da getirilmeli. Aksi takdirde bir sonraki sezonda bu ödenekten tekrar faydalanmamalı. Bu önerimiz sadece bir taslaktır ve aynı zamanda yetkili mercilere bir çağrıdır”
Bu uygulamanın sektör açısından sağlayacağı faydaları ise şöyle sıraladı:
“Personele 12 ay gelir garantisi, sezon başında personeli elimizde tutabilmek için personel maliyetlerimizi daha da artırmak durumunda kalmayacağız. Sezon başında oteller arasında sirkülasyonu azalacaktır. Sezon sonuna doğru askıya alınacak çalışanların motivasyonu düşmeyecektir. Yeni mezun olan turizm öğrencilerinin sektöre güveni artacaktır. Eğitimli ve deneyimli personelin korunması sağlanacaktır. 12 ay açık olan işletmeler kış aylarında eğitime ağırlık verecektir. Otellerimiz izin planlamalarını daha faydalı yapıp sıfır izin ile sezona başlayacak.”
,
Saatçioğlu sözlerini şöyle tamamladı:
“Tüm yetkililer sektörün ve gençlerin gerçekleri görerek yasal mevzuatları aşmaları gerekmektedir. Muhtemelen birçok engel karşımıza çıkacaktır, belki turizm sektörüne bir istisna getirilip, 4 ay kısa çalışma ödeneği otellerde 10’ar günlük çalışma eğitim ile desteklenebilir. Eğer şimdiden eyleme geçmezsek gelecek yıllarda daha büyük sorunlar yaşayacağız. Gençleri sektörden tamamen kaybedeceğiz. Kalifiye personelimizi yurt dışına kaptıracağız. Kalifiye elemanı düşük sezonlarda yetiştiremeyeceğiz ve nihayetinde en güçlü yönümüz olan misafirperverlik kültürümüzü yavaş yavaş yitireceğiz. Biz Profesyonel Otel Yöneticileri Derneği olarak elimizi taşın altına koymaya, pilot uygulamalara öncülük etmeye ve üzerimize düşen her sorumluluğu üstlenmeye hazırız. Tüm sektör temsilcilerine buradan seslenmek istiyorum. Taslak projemizin sektör ve Bakanlık tarafından kabul görmesi için tüm STK’dan desteğini rica ediyorum. Geleceğin turizmini sürdürülebilir hale getirebilmek için sadece yatırımlarla değil personelimize 12 ay gelir garantisi sağlamalıyız.”